Хитой вирус янгиликлари узбек тилида
Бугун 27 апрель, 2020 йил, душанба
Мирзиёев Шавкат Миромонович
Путин Владимир Владимирович
Эрдўған Ражаб Тойип
Назарбоев, Нурсултон Абишевич
Бердимуҳамедов Гурбангули Маликгулиевич
Владимир Александрович Зеленский
- Касалланганлар сони 2 994 761
- Соғайганлар сони 878 820
- Вафот этганлар 206 992
- Касалланганлар сони 1 869
- Соғайганлар сони 789
- Вафот этганлар 8
Сизга қайси ичимлик кўпроқ ёқади?
Ўзбекистонда тотализаторга рухсат берилиши тўғрими?
Қайси алоқа операторининг интернет тезлиги паст?
Ўзбекистонда аёллар эркаклар билан баравар ишлашига қандай қарайсиз ?
Сиз қаерда яшайсиз?
Сиз қандай дам олишни ёқтирасиз?
- iPhone X 64gb 920 $
- iPhone X 256gb 1000 $
- Samsung S9 555 $
- Samsung S9+ 640 $
- Samsung S9+ 256gb 740 $
- Samsung Note 9 1010 $
- iPhone XS 64gb 1070 $
- iPhone XS 256gb 1200 $
- iPhone XS MAX 64gb 1200 $
- iPhone XS MAX 256gb 1300 $
- iPhone XS MAX 512gb 1460 $
- Chevrolet Spark 73 262 000 сум
- Chevrolet Nexia 87 320 000 сум
- Chevrolet Cobalt 95 768 000 сум
- Chevrolet Lacetti 114 449 000 сум
- Chevrolet Malibu 2 311 124 067 сум
- Chevrolet Tracker 189 838 121 сум
- Chevrolet Trailblazer 398 000 000 сум
- Chevrolet Equinox 349 000 000 сум
- Chevrolet Traverse 596 000 000 сум
- Chevrolet Tahoe 795 000 000 сум
Электр плиталар билан
1 кВт/соат-295 сўм
Мингдан ортиқ қурбон
Душанба куни Хубэй провинциясининг ўзида коронавирусдан 103 киши вафот этди. Эпидемия бошланганидан буён Хитой ҳудудида вирусдан ҳалок бўлганларнинг жами сони 1017 кишига етган. Аммо душанба куни коронавирус билан зарарланганлар сони аввалги куни зарарланганлар сонидан 20 фоизга камайди - 3062 нафардан 2478 нафарга.
Айни вақтда мамлакат ҳудудида 42 694 кишида касаллик ҳолати қайд этилган. 37 726 киши ҳозирда даволанишда бўлиб, улардан 7333 нафарининг аҳволи оғир. Жами 3996 киши касалликдан даволаниб, тиббиёт муассасасидан уйига жавоб бериб юборилган.
Хитойдаги ҳукумат нашрларига кўра, Хубэй провинцияси ва мамлакатнинг бошқа ҳудудларида юзлаб амалдорлар ҳамда партия функционерлари ўз постини йўқотган.
Қайд этилишича, бу барча ҳолатларда ҳам ишдан ҳайдалишни эмас, лавозими туширилишни англатади. Бундан ташқари, партия линиясида кўплаб амалдорлар жазоланган - улар қатъий ҳайфсан олишган, бу эса уларнинг келгуси фаолиятига таъсир қилмай қолмайди.
Сўнгги кунларда ижтимоий тармоқларда ҳукуматнинг эпидемияга реакцияси танқидларга сабаб бўлмоқда, лекин одатдагидан фарқли равишда цензорлар бундай танқидларни интернетдан ўчиришмаяпти.
Хитойдан сўнгги маълумотлар
Сўнгги маълумотларга кўра, Хитойда вирусдан зарарланиш билан боғлиқ 42 694 ҳолат қайд этилди. Бу мамлакатда 2002-2003 йилдаги SARS вирусидан бери энг йирик эпидемия бўлмоқда.
Хубэй провинцияси соғлиқни сақлаш комиссияси маълумотига кўра, провинцияда вирусдан зарарланган беморлар сони 31 728 нафар, уларнинг 974 нафари ҳалок бўлган, ўлим даражаси 3 фоизга тенг.
Ўлим ҳолатларининг 60 фоизидан ортиғи Хубэй маркази Ухан шаҳрида рўй берган. 11 миллионлик шаҳар бир неча ҳафтадан буён карантин ҳолатида.
Ҳонгконгда кўп қаватли уйда яшовчилардан бирида коронавирус аниқлангач, ушбу уйдаги 23 оила эвакуация қилинди ва карантинга жойлаштирилди. Вирус сув қувури орқали тарқалгани айтилмоқда. Ўтган ҳафтада Ҳонгконг ҳукумати Хитойнинг материкдаги қисми билан чегарани деярли тўлиқ ёпди ва Хитойдан келганлар икки ҳафтага карантин ҳудудига жойлаштирилди.
Ўзбекистондаги ҳолат
Санитария-эпидемиологик осойишталик агентлиги январь ойидан бошлаб 10 февраль кунигача коронавирус инфекциясига текширилган 812 та намуналарда коронавирус инфекцияси топилмаганини хабар қилди. Коронавирусга қарши марказий штаб 10 февраль ҳолатига кўра, Ўзбекистонда коронавирус касаллиги қайд этилмаганини маълум қилди.
Соғлиқни сақлаш вазирлиги республикадаги мактабгача таълим муассасалари раҳбариятига болаларни коронавирусдан сақлаш бўйича эслатма билан чиққан.
Ўзбекистонга ташриф билан келган ЖССТ Европа бюроси минтақавий директори Ханс Клюге Ўзбекистонда коронавирусга қарши олиб борилаётган ишга юқори баҳо берган.
Дунёнинг бошқа қисмларида нима бўлмоқда?
Хитойдан ташқарида коронавирусдан зарарланиш ҳолатлари
Янги коронавирус белгилари
Пекиндаги шифохоналардан бирида ХХР раҳбари Си Цзиньпиннинг ҳароратини ўлчашмоқда
Инфекциянинг асосий симптомлари: юқори ҳарорат, кучли йўтал, нафас қисиши ва нафас олишдаги қийинчиликлар.
Инфекция юқтириш хавфини камайтириш учун қўлларни тез-тез ювиш, коронавирус юқтирган бўлиши мумкин одамлардан узоқроқ бўлиш, шунингдек, ювуқсиз қўл билан оғизга, бурунга ва кўзга тегмаслик.
Йўтал ва аксиришдан кейин рўмолча ишлатиш ва ишлатилган рўмолчани ташлаб юбориб, қўлни ювиш керак.
Номаълум ва эндиликда маълум коронавирус тарқалиши билан унга алоқадор хабарлар ва янгиликлар ОАВни портлатди. Фақат Ўзбекистонда эмас, бутун дунёда касаллик ва унинг оқибатлари ҳақида эшитмаган, ундан ҳайиқмаган одам бўлмаса керак.
Касаллик тарқалиши билан унга боғлиқ турли нотўғри хабарлар ҳам урчиб кетди. Янгиликлар турлича – касалланганлар ҳақида, касалнинг юқиш усуллари ҳақида, касални даволаш йўллари хусусида. Эътиборингизга коронавирус келтириб чиқарган ёлғонларнинг бир нечтасини тақдим қиламиз.
Австралияда коронавирус билан заҳарланган Сиднейдаги овқатлар ва локациялар рўйхати Facebook’даги юзлаб постларда сузиб юрди. Душанба куни чоп этилган бир хабарда вирус излари бўлган гуруч, печене ва пиёзнинг ҳар хил турлари ҳақида маълумот тарқалди.
Аммо маҳаллий соғлиқни сақлаш идораларининг таъкидлашича, бу жойлар ташриф буюрувчилар учун ҳеч қандай хавф туғдирмайди ва номланган овқатлар ҳақидаги инфолар Янги Жанубий Уэльс озиқ-овқат маъмуриятининг эслатмалари ва маслаҳатлари рўйхатида йўқ.
Facebook’да гўёки вирус тарқалиши бошланган деб тахмин қилинаётган Ухань бозори намойиш қилинган видео 88 мингдан кўпроқ марта кўрилди. Бироқ бу лавҳалар аслида Индонезия бозорида суратга олинган. Ушбу мақола якшанба куни Филиппин ҳудудига тегишли аккаунтдан эълон қилинган, унда каламушлар, илонлар ва бошқа ҳайвон турлари гўшт маҳсулотлари гавжум бозорда сотилаётгани кўрсатилган. AFP видеодаги воқеа 2019 йилда Индонезиядаги бозорда бўлганини тасдиқлади.
Шри-Ланка шифокорлари Facebook’даги постиларида 11 миллион аҳолиси бўлган Ухань шаҳрининг бутун аҳолиси коронавирусдан ўлиши мумкинлиги хабар тарқатган. Бироқ на хитойликлар ва на бошқа экспертлар бундай прогноз қилишмаган.
Шунингдек, интернетда Ухань касалхонаси қурилиши16 соат ичида якунланди мазмунидаги хабарлар ва уларга илова қилиган фотосуратлар тарқалган. Аммо суратлар 2019 йил январь ойида интернетда тарқатилган касалхоналардан бирининг сурати бўлиб чиқди. Бизга маълум Ухань касалхонаси қуриб битказилиши эса 10 кун вақт талаб қилган.
Мавзуга доир:
Ижтимоий тармоқларда нафас олиш касалликлари бўйича етакчи хитойлик мутахассислардан бири бурунни шўр сув билан ювиб ташлашни маслаҳат берган – бу коронавирус инфекцияси юқишининг олдини олади деган хабарлар тарқалган. ЖССТ маълумотларига кўра, тузли сув эритмаси 2019-nCoV вирусини ўлдира олмайди ва ҳаттоки ундан ҳимоя қила олмайди. Шунингдек, оғизни чайиш ҳам вирусдан ҳимоя қилмайди. Оғизни ювиш учун мўлжалланган баъзи эритмалар бир неча дақиқа давомида тупук таркибидаги микробларни йўқ қилиши мумкин, аммо улар коронавирус кириб келишига тўсқинлик қилмайди.
Саримсоқ вирусга қарши чиқа олиши ҳақидаги хабарлар ҳам ижтимоий тармоқларда яшин тезлигида тарқалмоқда. Саримсоқ баъзи микробларга қарши курашувчанлик хусусиятларига эга бўлиши мумкин, аммо ЖССТ маълумотларига кўра, саримсоқ истеъмоли кишини коронавирусдан ҳимоя қилолмайди.
Фото: Kalinga TV
Шу каби нотўғри ва кўп ҳолларда ваҳима уйғотувчи хабарларнинг тез-тез тарқалиши ортидан январь ойи охирида Facebook раҳбарияти 2019-nCoV вируси ҳақидаги ёлғон маълумот характерига эга бўлган барча хабарларни ўчириб ташлашини эълон қилди. Facebook соғлиқни сақлаш менежери Кан Син Жон баёнотда, хусусан, тармоқда ўз-ўзини даволаш ва ҳимоя чоралари ҳақида кўплаб ҳақиқатга яқин бўлмаган хабарлар тарқалаётгани ва бу мавжуд соғлиқни сақлаш манбаларига нисбатан чалкашликларни келтириб чиқараётганини қўшимча қилди.
Шунингдек, январь ойидан кейин Twitter коронавирус билан боғлиқ 15 миллиондан ортиқ твитларни олиб ташлади.
Фото: Google Photos
Хитойнинг ўзида бундай йўл тутаётганлар нотўғри маълумот учун ҳибсга олинмоқда, Малайзияда эса сохта муаллифлар икки йилга озодликдан маҳрум қилинади. Аммо интернет тармоғида айбдорларни топиш осон эмас.
Ўзбекистон ҳақида сўз юритадиган бўлсак, вирус Хитой товарлари, жумладан, кийим-кечаклар билан савдо қилувчилар ишига катта зарба берди. Одамлар орасида кийимлар ҳам вирус ташувчиси бўлиши мумкинлиги ҳақида нотўғри хабарлар тарқалди. Шифокорларнинг сўзларига кўра, Хитойдан юборилган посилкадан инфекция юқтириш хавфи деярли йўқ. Гап шундаки, вирус етказиб бериш даврида пакетда яшай олмайди.
Шунингдек, Хитойда хато туфайли коронавирусдан вафот этганларнинг даҳшатли статистикаси тарқалди. Эълон қилинган статистик маълумотлар амалдагисидан 80 баравар юқори эканлигини кўриш мумкин.
Хабарда Хитойнинг иккинчи энг йирик компанияси Tensent асл маълумотни аниқлаган бўлиши мумкинлиги тахмин қилинади. Тарқатилган маълумотларда касалликни 154 минг киши юқтиргани ва 24,5 минг киши ундан вафот этгани кўрсатилган. 1 февраль куни тақдим этилган бу сонлар 2 февралга келиб рад этилди.
Хитой ҳукумати бугунги кунгача бир неча маротаба касаллик статистикасини тақдим қилишда айбланди. Ўзбекистоннинг айрим сайтлари ҳам ушбу нотўғри маълумотни узатишга улгурди.
Дарвоқе, Ўзбекистонда ҳам вирусга алоқадор тасдиқланмаган ва ёлғон хабарлар тез тез болалаб турибди. Хусусан, Жиззах, Бухоро ва Андижон вилоятларида, қўшни Қозоғистон ва Туркманистонда коронавирус билан касалланган беморлар ҳақида ёлғон хабарлар тарқалмоқда.
Эслатиб ўтамиз, коронавируслар кўп ҳолларда кўршапалаклар манба бўлганини фан тасдиқлайди, лекин вирус кўршапалакдан одамга тўғридан-тўғри ўтмайди.
Мавзуга доир:
Вирусга қарши даво чоралари изланаётган бир пайтда ундан яхшигина даромад манбаси сифатида фойдаланиш истагида бўлганлар ҳам оз эмас. Юқорида таъкидланганидек, вирус ҳақидаги арзимас икки оғиз сўз ёки нотўғри ва ўз тасдиғини топмаган маълумотлар Telegram, YouTube каналларига яхшигина кузатувчи йиғиб бермоқда. Бундай ҳолатларда ҳар бир кишига мустақил равишда фактчекинг ёрдамга келади. Мутахассислар ҳам вирус ҳақидаги ёлғон маълумотлардан ҳимоя воситаси сифатида ақлни тавсия қилишмоқда.
Булар ташқи линклар ва янги даричада очилади
Бу линкни кўчириб олинг
Булар ташқи линклар ва янги даричада очилади
Улашиш даричасини ёпинг
Коронавирус кучаймоқда: Вакцина қачон тайёр бўлади? - Ҳалокатли коронавирус дунё бўйлаб хуруж қиларкан, ҳамманинг диққат-эътибори ҳозир айни шу саволга қаратилган.
Коронавирус масжидда юқиши мумкинми, жамоат намозлари хавфлими?:
Охири Youtube пост муаллиф BBC Uzbek
Бу савол сизни ҳам қизиқтираётган бўлиши тайин.
Шундай экан, коронавирусга қарши вакцина қачон тайёр бўлади?
Охири Youtube пост 2 муаллиф BBC Uzbek
Янги вакцинани топиш, тайёрлаш жараёни ҳозир қайси босқичда?
Ҳалокатли янги коронавирус ўтган йил охирида илк бор Хитойда аниқланган.
Ўтган икки ой ичида олимлар бир қанча вакцина яратишга муваффақ бўлишган.
Уларни аллақачон ҳайвонларда синаб кўришни ҳам бошлашган.
Агар, улардан бирортаси иш берса, қанчалик тез имконли бўлади?
Энг эртаси билан келаси йил ўрталарида, дейишмоқда олимлар.
Нега дейсизми, бунинг бир қанча сабаби бор:
Биринчидан, янги вакциналар ҳали-ҳануз ҳайвонларда синаб кўрилмоқда.
Инсонларга эса, тажриба мақсадида фақат шу йил охирига бориб қўллаб кўрилиши мумкин.
Ҳатто, ўша пайтга бориб, янги вакцина иш берган тақдирда ҳам, у бирданига имконли бўлмайди.
Чунки янги вакцинани оммавий тарзда ишлаб чиқариш осон иш эмас.
Биринчидан, буларнинг барчаси мисли кўрилмаган вақт оралиғида қилинмоқда.
Иккинчидан, ишлар янгича ёндашув ёрдамида амалга оширилмоқда.
Шу боис, ҳамма нарсанинг силлиқ кечишига кафолат йўқ.
Чунки инсонлар орасида тўрт хил коронавирус айланиб юрибди.
Бу вируслар одамларда одатий гриппни чақиради ва бизда уларга қарши вакцина ҳалича йўқ.
Янги вакцина тайёр бўлса, ҳаммани бирдек ҳимоя қиладими?
Янги вакцина каттаю кичикка бирдек ёрдам беради.
Фақат кексаларда таъсири бироз кучсизроқ бўлиши мумкин.
Лекин, шунда ҳам, бу вакцинага боғлиқ эмас.
Одам қанча кексайса, унинг иммунитети ҳам шунча заифлашади, вакцина тўлиғича таъсир қилмайди.
Бунга гриппга қарши йиллик вакциналарнинг ўзи бир мисол бўла олади.
Янги вакцинанинг қандайдир салбий оқибатлари бўлиши мумкинми?
Барча дори-дармонлар, ҳатто, оддий парацетамолнинг ҳам салбий таъсирлари бор.
Шу боис ҳам, тиббий синовларсиз янги вакцинанинг бу каби оқибатларини аниқлаш имконсиз бир иш.
Янги вакцинагача бунинг бошқа давоси борми?
Вакциналар инфекцияларга қарши курашади, тўғрими.
Шундай экан, жорий пайтда ҳар қандай вирусга қарши курашнинг муқобил йўли тозалик - шахсий гигиенага риоя қилишдир.
Агар, коронавирусга чалинган бўлсангиз, шуни билингки, у кўпчиликда анчайин енгил ўтади.
Тиббий синовлар жараёнида антивирал таъсирга эга дори-дармонлар ҳам синаб кўрилмоқда.
Аммо улардан қай бир коронавирусга қарши иш бериши ҳақида аниқ бир гап айтиш қийин.
Коронавирус билан боғлиқ сўнгги янгиликлар:
Жаҳон Соғлиқни сақлаш ташкилотининг айтишича, коронавирус эпидемияси "ҳал қилувчи паллага кирган" ва пандемия эҳтимолини пайдо қилган.
Сўнгги маълумотларга кўра, дунё бўйлаб коронавирусни юқтирганлар сони 80 минг кишидан ортиб кетган.
Улардан 2800 га яқини оламдан кўз юмган. Қурбонлардан аксарияти Хитойнинг коронавирус ўчоғи бўлган Ҳубей вилоятига тўғри келади.
Ҳиссадорлар ва сармоячилар аллақачон хавотирда.
Улар коронавирус жаҳон иқтисодига зарба бериши мумкинлигидан қўрқувда.
Бу каби кайфият дунёнинг йирик ҳиссалар бозоридаги олди-сотдиларга ҳам жиддий таъсир қилган.
Ҳиссалар қиймати, олтинчи кундирки, пастга шўнғишда давом этган.
Коронавирус ўчоғи бўлган Хитойда кеча, пайшанба куни яна 29 киши вафот этган.
Яна 433 та одамда бу ҳалокатли вирус аниқланган.
Вирусни юқтирганлар сони бўйича Жанубий Корея Хитойдан кейин иккинчи давлат бўлиб турибди.
Бу ерда вирусга чалинганлар сони аллақачон 1700 дан ортиб кетган.
Яқин Шарқдаги коронавирус билан боғлиқ энг ёмон ҳолат Эронда кузатилмоқда.
У ерда Эрон Соғлиқни сақлаш вазири муовини, бир депутатдан ташқари, яна мамлакат президентининг Хотин-қизлар ва оила масалалари бўйича муовини ҳам коронавирусни юқтиргани маълум бўлган.
Бу каби ҳолат дунёнинг бошқа бирор бир давлатида кузатилмагани билан ҳам кўпчиликнинг диққатини ўзига тортган.
Расмий маълумотларга таянилса, Эронда шу пайтгача 245 киши вирусга чалинган.
Шундан 26 нафари ҳаётдан кўз юмган.
Таъкидлаш жоиз, Эрон, ҳатто расмий рақамларда ҳам, жаҳондаги ўлим нисбати энг юқори давлат бўлиб турибди.
Маҳаллий кузатувчилар эса, Эрондаги вазият масъуллар айтганидан кўра жиддий эканини тахмин этишади.
Худди шу манзарада Беларусь Россиядан кейин коронавирус қайд этилган иккинчи собиқ Шўро давлатига айланган.
Хабарларга кўра, вирус айнан Эрондан қайтган талабада аниқланган.
Шу соатларда коронавирусдан илк британиялик вафот этгани ҳам хабар берилмоқда.
Маълум бўлишича, у Японияда ҳаётдан кўз юмган.
Ҳали бирорта ҳам коронавирус ҳолати аниқланмаган эса-да, Саудия Арабистони кескин чораларга қўл урган.
Кеча, пайшанба куни расман "Умра виза"си беришни вақтинчалик тўхтатиб қўйган.
Коронавирус тарқалган давлатлардан сайёҳларнинг келишига ҳам чеклов киритган.
Буларнинг барчаси мусулмонлар учун муқаддас Ҳаж зиёратига икки ойча қолган бир пайтга тўғри келган.
Мавжуд вазиятнинг Ҳаж зиёратига қанчалик таъсир қилиш-қилмаслиги ҳалича маълум эмас.
Агар, расмий маълумотларга ишонилса, шу пайтгача бирор бир Марказий Осиё давлатида ҳам коронавирус ҳалича аниқланмаган.
"Ўзбекистон Ҳаво йўллари" ширкатининг расман хабар беришича эса, 25 та давлат -шуларнинг ичида Ўзбекистондан ҳам келган турист ва зиёратчиларининг Саудия Арабистонига кириб келиши вақтинчалик маън этилгани сабабли 27 февралдан бошлаб Тошкентдан Жидда ва Мадинага бўлган барча қатновлари вақтинчалик тўхтатиб қўйган.
Бундай қарор қабул қилинганлиги эса, Саудия ҳукумати томонидан COVID -19 коронавируси тарқалишининг хавфини олдини олиш зарурлиги билан тушунтирилмоқда, деб айтган ширкат.
Шу билан бирга, авиакомпания қисқа вақтнинг ичида фақатгина Ўзбекистон фуқароларини Саудия Арабистонидан қайтиб келишлари учун бир неча қатновлар амалга оширилиши ҳақида хабар берган.
1966 йил 26 апрель куни соат 05:23 да Тошкентда кучли зилзила юз берди. Зилзила натижасида ўша пайтда Тошкентда яшаётган бир ярим миллион одамдан 300 мингдан зиёди бошпанасиз қолган.
Тошкентда Mercedes-Benz тез ёрдам машинаси билан тўқнашди
“Болалар кўп тармоқли диагностика маслаҳат поликлиникаси”га тегишли Damas 1993 йилда туғилган Б.У. бошқарувидаги Mercedes-Benz E 350 билан тўқнашиб кетган.
Бухоро ва Тошкентда 56 нафар бемор тўлиқ соғайди
Тузалганларнинг аксарияти Россиядан чартер рейс орқали қайтганлар. Улар орасида 5 ёшли бола ҳам бор.
Туркия ўзбек маҳсулотларининг тўсиқсиз транзити учун қулай шароит яратишни кўриб чиқади
Инвестициялар ва ташқи савдо вазири Сардор Умурзаков Туркия вице-президенти Фуат Октай билан транспорт соҳасидаги ҳамкорлик масалаларини ҳам муҳокама қилди.
Пандемияда давридаги Кобул ҳаётига назар – фото
Кобулда мунтазам дезинфекция ишлари амалга оширилмоқда. Кўчаларда одам сийраклашган. Афғонистонда коронавирус билан боғлиқ 1463 та ҳолат қайд этилган.
Россияда аниқланган коронавирус ҳолати 81 мингтага яқинлашди
Коронавирус билан боғлиқ ҳолат Россиянинг 83 та минтақасида аниқланди. Бир суткада 6361 киши вирусни юқтириб олган.
Ухань касалхоналарида бирорта ҳам COVID-19 бемори қолмади
Коронавирус ўчоғи бўлган Ухань шаҳридаги касалхоналарда бирорта ҳам коронавирус билан касалланган бемор қолмади.
ИИББ навбатдаги ёлғон хабардан огоҳлантирди
Ижтимоий тармоқларда Юнусобод туманида жиноятчилар гиёҳванд моддаси билан ишлов берилган ниқоб тарқатиб, ўғирликнинг янги усулини қўллаётгани ҳақида аудиохабар тарқалди.
Алматов неча киши устидан тиббий назорат давом этаётганини маълум қилди
Таъкидланишича, эпидемик вазият нохуш бўлган ҳудудлардан келган ва беморлар билан мулоқотда бўлган 81 079 киши устидан тиббий назорат давом этмоқда.
Автомашинани кимлар ишончномасиз бошқариши мумкин?
Адлия вазирлиги автомобилларни кимлар ишончномасиз бошқариши мумкинлиги борасида эслатма билан чиқди.
Қозоғистонда коронавирус туфайли ҳарбий қисм карантинга ёпилди
Таразда шаҳридаги ҳарбий қисмда шартнома бўйича хизмат қилаётган аскарлар коронавирус юқтириб олган. Уларнинг сони ҳозирча ошкор қилинмаяпти.
Андижонда йўловчи талашган ҳайдовчи шеригини пичоқлаб қўйди
Шаҳрихон туманида икки фуқаро йўловчи ташиш навбати масаласида жанжаллашиб қолган. Шунда 22 ёшли ҳайдовчи ҳамкасбини пичоқлаб қўйган.
Тожикистон қатор маҳсулотлар экспортини тақиқлади
25 апрелдан Тожикистондан буғдой, гуруч, нўхат, тухум, гўшт олиб чиқиб кетиш тақиқланди. Шунингдек, барча театр ва кинотеатрлар томошабинлар учун ўз эшикларини ёпади.
Ўзбекистонда коронавирус билан касалланганлар сони 1865 нафарга етди
Мамлакатда коронавирус инфекциясидан жами 707 киши бутунлай тузалиб кетган. 8 киши эса вафот этган.
“Ўзчармсаноат” уюшмасига янги раис тайинланди
Вазирлар маҳкамасининг қарори билан Фахриддин Бобоев “Ўзчармсаноат” уюшмасининг раиси этиб тасдиқланди.
Санитария-эпидемиология хизмати ходимлари рағбатлантирилади
Уларнинг лавозим маошига меҳнатнинг соғлиқ учун хавфлилиги ва оғир шароитлари учун белгиланадиган қўшимча тўловлар миқдори тегишинча 15 фоиздан 50 фоизга ҳамда 40 фоиздан 75 фоизга оширилади.
Давлат тилида иш юритишни таъминламаган мансабдорга жавобгарлик белгиланиши мумкин
Лойиҳани ишлаб чиқишда хорижий давлатларнинг давлат тили соҳасидаги қонунчилик тажрибаси ўрганилган - адлия вазирлиги
Йўлдошев коронавирус пандемияси даврида нархлар барқарорлигини таъминлашга чақирди
Бош прокурор томонидан жойларда ғалла парвариши, чигит экиш, мева ва сабзавотлар етиштириш, аҳоли томорқасидан самарали фойдаланилишини таъминлашда мавжуд муаммолар ва камчиликлар кескин танқид остига олинди
9 май байрамида қабристонларга боришга рухсат бериладими - ИИВ жавоби
Республика ҳукумати томонидан, илгари ўтказилиши режалаштирилган айрим тадбирлар, яъни диний маросимлар, хотира ва қадрлаш ҳамда шунга ўхшаган тадбирларни вақтинча чеклаш бўйича қарор қабул қилинган эди.
Ўзбекистон журналистикаси ветеранларига 150 миллион сўм ажратилди
Хусусан, биринчи босқичда уларнинг уйларига озиқ-овқат маҳсулотлари тўплами етказилиш бошланган бўлса, кейинги босқичда уларнинг ҳар бирига махсус пластик карточкаларда 1 млн сўмдан пул маблағлари тақдим этилади.
2019 йилнинг декабр ойи ўрталарида бошланган янги коронавирус (2019-nCoV) эпидемияси туфайли шу бугунгача 107 нафар инсон ҳаётдан кўз юмгани қайд этилди. Уларнинг барчаси хитойлик.
Текширувлар натижасида ушбу коронавирус ўзининг генетик тузилишига кўра 2002 йили Хитойнинг Гуандун вилоятида пайдо бўлган "оғир даражадаги ўткир респиратор синдроми" (инг: "SARS" Severe acute respiratory syndrome) коронавируси билан ўзаро ўхшаш жиҳатлари мавжудлиги аниқланди.
Коронавирус қаердан келиб чиқди?
Ҳозирча, янги коронавируснинг келиб чиқиши аниқ эмас. Фақат тахминлар бор холос. Даҳшатли вирус илк бора Хубэй вилоятининг Ухан шаҳрида жойлашган Хуанан номли ҳайвон ва денгиз маҳсулотлари бозорига алоқадор бўлган маҳаллий аҳоли вакилларида намоён бўлган. Мазкур бозорда истеъмол учун денгиз маҳсулотлари, ит гўшти, илонлар ва ҳатто кўршапалаклар ҳам сотилган. Тахминларга кўра, коронавирус ҳайвон организмида мутацияга учраган. Сўнгра инсонга юққан.
Илк бошда коронавирус ўчоғи денгиз маҳсулотлари деган фикр илгари сурилди. Лекин, касаллик белгилари зотилжам (пневмония) билан бошланишига кўра, унинг юқиши ҳаво орқали амалга ошиши маълум бўлди. Ва бу версия нотўғри бўлиб чиқди. Кейинчалик, экспертлар "2019-nCoV" кўршапалакларда аниқланган коронавирус билан яна бир манбаси номаълум коронавируснинг ўзаро чатишиб, гибридлашувидан ҳосил бўлган деган тўхтамга келдилар. Кейинги босқичда эса коронавирус одамларга илонлардан юққан деган версиялар ҳам ўртага чиқди.
Шу бугунгача, ушбу коронавирусдан сақланиш учун бирор-бир вакцина ёхуд аксилвирус препарат ўйлаб топилмади. Чунки, ушбу вируснинг заиф ерлари ҳали тўлиқ ўрганилмади.
Вирус тарқалиш географияси кенгайиб бормоқда
Жорий йилнинг 28 январига қадар дунё бўйича 4474 та янги коронавирусни юқтириш ҳолати аниқланган бўлиб, улардан 4409 таси Континентал Хитойда қайд этилган. Континентал Хитой дейилганда Гонконг ва Макао хориж Хитой Халқ Республикаси ва Тайвань давлатлари тушунилади. Гонконг ва Макао административ бирликлари махсус статусга эга.
Гонконг(8), Таиланд (8), Макао (6), Австралия (5), Сингапур (5), АҚШ (5), Тайвань (5), Жанубий Корея (4), Малайзия (4), Япония (4), Франция (3), Въетнам (2), Камбоджа (1), Канада (1), Непал (1), Шри-Ланка (1), Германия (1), Кот-д'Ивуар (1). Хитойда мазкур вирус билан боғлиқ 107 та ўлим ҳолати қайд этилди. 63 киши соғайишга муваффақ бўлди.
Янги коронавирус юқтирган беморлардаги касалликнинг илк клиник симптомлари 2019 йилнинг 8 декабридан олдинроқдан намоён бўлди. Касаллик эпидемияси ҳақидаги хабарлар биринчи бўлиб 2019 йилнинг 31 декабрида пайдо бўлган.
22 январдан бошлаб Ухан шаҳри карантин мақсадида ёпиб қўйилди. Барча жамот транспортлари қатнови тўхтатилди. Шаҳарга кириш-чиқиш буткул тақиқланди. 24 январдан бошлаб Уханга яқин бўлган Хуанган, Эчжоу, Чиби ва Чжицзян шаҳарлари ҳам карантинга олинди. Хитой ҳукумати жами 14 шаҳарга кириш-чиқишни ёпиб қўйди. Бахтга қарши, ушбу ўлим ташувчи вирус Хитойнинг Тибетдан бошқа барча вилоят даражасидаги административ бирликларида топилди.
Хитойликлар одатда ўзларининг янги йил байрамларини ўта дабдаба билан нишонлайдилар. Расман 15 кун дам оладилар ва янги йил киришидан олдин ва кейин мамлакат ичида саёҳат қилганлари каби хорижга ҳам саёҳатлар уюштирадилар. Бунинг натижасида коронавирус дунё бўйлаб тарқалиш хавфи пайдо бўлмоқда. Зотан, шу чоққача умумий 19 давлатда янги коронавирусга чалиниш ҳолатлари аниқланди.
Коронавирус қай даражада юқумли?
Хитой расмийлари вирус одамдан одамга ҳаво орқали ўтиш хусусиятига эга эканлигини тасдиқлашди. Беморларга хизмат кўрсатаётган касалхоналардаги бир қанча тиббиёт ходимларининг мазкур вирус билан касалланиб қолганлиги ҳам унинг юқумли эканлигини тасдиқлайди.
Хитойлик мутахассисларнинг таъкидлашича, вируснинг инкубацион даври 2 кундан 12 кунгача чўзилиши мумкин. Лекин, ўртача, 7 куни ташкил этади. Яъни, коронавирус инсонга юққандан кейин 2 кундан 12 кунгача ўз симптомларини зоҳир қилмаслиги мумкин. Энг ёмони, бу вақтда ўз баданида мазкур вирусни ташувчи киши ўзининг хасталанганини билмаган ҳолда мулоқотга киришган ўзга кишига юқтириши мумкин. Ундан ҳам ёмони эса мазкур даврда ҳеч қандай тепловизорлар касаллик мавжудлигини аниқлашга қодир эмас.
Барча коронавируслар каби "2019-nCoV"нинг шикаст етказиш зоналари нафас йўллари, ўпка, юрак, ошқозон-ичак тракти, жигар, буйраклар ва асаб тизими ҳисобланади. Касаллик симптомлари оддий шамоллаш кўринишида бошланиб, тезлик билан ривожланади ва ўткир респиратор касаллиги вужудга келади. Ўпка шикастланади ва инсоннинг ҳаётига хавф солувчи ўткир нафас олиш етишмовчилиги юзага келади (респираторный дистресс-синдром).
Коронавируснинг гриппдан фарқи нима?
Коронавирусларнинг оддий грипп вирусларидан фарқи шундаки, улар нафақат инсон балки, қуш, мушук, ит, қорамол, туя, чўчқа ва қуёнлар каби ҳайвонларни ҳам шикастлайди. Вирус мазкур ҳайвонлар баданида генетик мутацияга йўлиқади. Бунинг натижасида унинг хавфлилиги, кучлилиги, ўткирлиги ва мураккаблиги бир неча баробар ортиб кетади. Бундай вируслар юққан организмда касаллик синдромлари типик эмас атипик хусусият касб этади.
Масалан, вирус юқиши натижасида пайдо бўлувчи ўпка яллиғланиши оддий ҳолатдагидан кўра кучлироқ ва ўткирроқ тарзда намоён бўлади. Бундай вируслар муолажага осонликча "бўйин эгмаслиги" ва агрессивлиги билан ажралиб туради. Гоҳо, касаллик симптомлари оддий диарея, энтерит каби қорин оғриғи ва ич суриш кўринишида ҳам зоҳир бўлиши мумкин.
Вирусдан қандай ҳимояланиш керак?
Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти янги коронавирусдан ҳимояланиш учун турли хил тавсияларни ўз ичига олган материаллар нашр қилди. Мазкур тавсияларнинг баъзилари қуйидагилардан иборат:
- тез-тез қўлингизни спиртли моддалар билан ёки совунлаб ювинг;
- гавжум бўлган жамоат жойларига боришдан сақланинг;
- ювилмаган қўллар билан кўз, оғиз каби аъзоларга тегманг;
- потенциал маънода касалланганлар билан мулоқот қилманг;
- хом гўшт ёхуд яхшилаб термоишлов берилмаган гўштларни истеъмол қилманг;
- яшаган жойингиз ва кўп контактда бўладиганингиз юзалар устида дезинфекцияловчи воситалар билан тез-тез тозалаш ишларини амалга оширинг;
Кузатувчиларнинг тахминларига кўра 2020 йилнинг феврал ойи ўрталари янги коронавирус эпидемиясининг авж нуқтага кўтарилиши кутилмоқда.
Динимиз нима дейди?
Агар динимиз таълимоти нуқтаи назаридан қарайдиган бўлсак, бу ҳолатда касалликка қарши барча чора-тадбирларни қўллаш билан биргаликда энг самарали чора касаллик ўчоғини чегаралаб қўйиш ҳисобланади. Бирдан бошланиб, тез тарқалиб, кўпчиликнинг ўлимига сабаб бўлувчи юқумли касалликлар умумий маънода, вабо, ўлат ва тоъувн деб аталади.
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам бир қанча ҳадисларида бирор жойда вабо тарқалаётган бўлса, у ерга бормаслик ва айни дамда ўзи мавжуд бўлган маконда пайдо бўлиб қолса, у ердан қочиб кетмасликни буюрганлар. Бугунги кунда, замонавий тиббиёт мутахассислари томонидан амалга оширилувчи карантин деб аталувчи "қамал" ҳам ушбу ҳадиси шариф мазмунини айнан акс эттиради.
Зеро, ҳар қандай эпидемиологик характерга эга бўлган вирус жуда тез тарқалиши билан биргаликда жуда тез сўнади ҳам. Эпидемиянинг авж нуқтаси ортда қолгандан сўнг маълум вақт ўтиб, вируснинг атвори ўзгаради ва одамларда ҳам унга мойиллик камаяди.
Аллоҳ таоло барча инсонларни ва хусусан, юртимиз аҳолисини Ўз ҳифзу ҳимоясида асрасин! Мудом дуога қўл очган муштипар оналаримиз, қадди рукуъга эгилган мўйсафидларимиз, ҳаётга энди келган маъсум гўдакларимиз ҳаққи марҳамат кўрсатиб, барча ватандошларимизни Ўзининг офияти ва паноҳида сақласин.
Читайте также: