Корана вирус деген не

2019 жылғы желтоқсан айында пайда болып, бүгінде дүние жүзін дүрліктіріп тұрған коронавирустың ресми атауы – Covid-2019. Індет Қазақстанға да жеткен соң, елде қауіпсіздік шаралары күшейтіліп, коронавирус мәселелері бойынша Telegram-бот іске қосылды.

Informburo.kz Дүние жүзілік денсаулық сақтау ұйымының кеңесі бойынша Covid-2019 туралы жиі қойылатын сұрақтардың жауабын, дерттен сақтану жолын ұсынады.

Covid-2019. Бұл не?

Covid-2019 – коронавирустың осы уақытқа дейін анықталмаған жаңа түрі. Коронавирустар көбіне жануарларды зақымдайтын вирустар тұқымдасы болып табылады, бірақ кей жағдайда адамға да жұғуы мүмкін. Covid-2019 – коронавирустың адам ағзасына әсер ете алатын жетінші түрі.

Коронавирустың қаупі қандай?

Қалыпты жағдайда Covid-2019 жұқпасынан кейін асқыну қаупі жоқ. Бұл вирус:

• 65 жастан асқан адамдарға;
• бес жасқа дейінгі балаларға;
• жүкті әйелдерге;
• иммунитеті әлсіз не жүрек, өкпе, бүйректің созылмалы аурулары бар адамдарға қауіп туғызуы ықтимал.

Сырқат кей науқастарда ауыр түрде өтіп, пневмония мен тыныс алудың қиындауына әкелуі мүмкін. Сирек жағдайда вирус өлімге әкеледі.

Covid-2019 симптомдары

Коронавирус кәдімгі тұмау тәрізді болғандықтан, оның алғашқы белгілерін көп адам байқай бермейді. Дегенмен, дәрігерлер келесі симптомдар білінсе, бірден дабыл қағуға кеңес береді:

• дене қызуының көтерілуі, жоғары тепмература;
• құрғақ қатты жөтел;
• бастың ауруы;
• кеуде тұсының ауруы;
• ентікпе және тыныс алудың бұзылуы;
• жүрек қағысының жиілеуі;
• пневмония;
• безгек;
• мұрынның бітуі;
• фарингит;
• диарея.

Осындай симптомдарды байқасаңыз, 103 нөміріне хабарласып, бірден медициналық мекемеге хабар беріңіз. Әсіресе вирус тараған елдерден сапарлап келген болсаңыз, міндетті түрде тексерілген жөн.

Коронавирус қалай жұғады?

Коронавирус респираторлық жолмен жұғады.

Covid-2019 инфекциясын жұқтырған адаммен жақын байланыссаңыз, қауіпті дертке шалдығуыңыз әбден мүмкін. Инфекция ауру жұқтырған адамнан келесі адамға жөтелгенде не түшкіргенде науқастың мұрнынан, аузынан бөлінетін ұсақ тамшылар арқылы беріледі. Бұл тамшылар заттардың бетіне, есік тұтқасына түседі. Ол заттарды ұстаған адам қолын жумастан көзіне, мұрнына немесе аузына тигізсе, ауруды жұқтырады. Сондықтан, коронавирусқа шалдыққан адамнан 1 метрден аса қашықтықта жүру маңызды. Қазіргі уақытта ғалымдар вирустың заттардың бетінде қанша уақыт тіршілік ететінін анықтауда. Вирус бір сағаттан бірнеше күнге дейін өміршеңдігін сақтай алады деген болжам бар. Сондықтан, вирусты өлтіру және олардың адамға жұғуына жол бермеу үшін қарапайым дезинфекциялаушы заттарды қолдануға болады.

Коронавирустан қалай сақтану керек?

Дүние жүзілік денсаулық сақтау ұйымының инфекцияның алдын алуға беретін кеңестері:

• Қолды әр жарты сағат сайын 20 секунд бойы сабындап жуу;
• Микробтарды өлтіруге антисептик көмектеседі. Медициналық спирт те қолдануға жарайды. Егер спиртке аллергия бар болса, санитайзерді пайдаланыңыз;
• Түшкіргенде және жөтелгенде мұрын-аузыңызды қағаз майлықпен не шынтағыңызбен жабыңыз. Содан кейін майлықты жабық контейнерге тастап, қолыңызды жуыңыз;
• Қолыңызды көзіңізге, мұрныңызға және аузыңызға тигізбеңіз, бұлар вирустың "кіріс қақпасы" саналады;
• Жөтел, жоғары температура және тыныс алу мүшелері ауруларының басқа симптомдары бар адамдардан аулақ жүріңіз;
• Адам көп жиналатын қоғамдық орындарға, той-томалақ, жиындарға бармай, үйде отыруға тырысыңыз;
• Адамдармен қол алыспай, қашықтықтан амандасқан жөн;
• Іссапардан бас тартып, әлем бойынша саяхатты шектеңіз;
• Үйдің терезесін жиі ашып, ауаны тазартып тұрыңыз;
• Қоғамдық көлікті жиі пайдаланбаған жөн;
• Қолма-қол ақшадан бас тартып, төлемді мүмкіндігінше банк картасы арқылы жасаңыз;
• Бөлмені жиі желдетіңіз;
• Табиғат пен фермалардағы жануарлардан аулақ жүріңіз;
• Ет пен жұмыртқаны ұзақ уақыт қайнатып не пісіріңіз, яғни, шала піскен күйінде тұтынбаңыз;
• Температура көтерілгенде, жөтелгенде және тыныс алу қиындағанда дереу медициналық жәрдемге жүгініңіз;
• Иммунитетіңізді нығайтып, салауатты өмір салтын ұстаныңыз. Ақуыздарға, дәрумендерге және минералды заттарға бай тағамдарды тұтыныңыз.

Профилактикалық 5 шара

Денсаулық сақтау министрлігі профилактикалық 5 шараны тұрақты істеуге кеңес береді:

• қол мен бетті сабынмен жиі және мұқият жуу;
• қолға арналған спирттік антисептиктерді қолдану;
• көп адам жиналған орындардан аулақ болу;
• науқас адамдармен байланысқа түспеу;
• салқын тию белгілері (дене қызуының көтерілуі, мұрынның бітелуі, жөтел, тамақтың ауруы) пайда болғанда міндетті түрде дереу үйге жедел жәрдем шақыру қажет.

Карантинге кімдер жатқызылады?

Қазақстанның Бас санитарлық дәрігерінің "Қазақстанда коронавирустық инфекцияның алдын алу бойынша шараларды ары қарай күшейту туралы" 2020 жылғы 4 наурыздағы №12 жаңа қаулысына сәйкес, Covid-19 коронавирустық инфекция бойынша қауіпті елдердің тізімі жасалды. 1А санатына жататын мемлекеттен келгендер міндетті түрде медициналық мекемеге оқшауланады. Қалғаны үй карантиніне жатады:

• 1 А санаты – ҚХР, Иран, Оңтүстік Корея, Италия;
• 1 Б санаты – Франция, Германия, Испания;
• 2 санат – Швейцария, Ұлыбритания, Нидерландтар;
• 3 санат – Бельгия, Швеция, Норвегия, Үндістан, Ирак, Филиппин, АҚШ.

Ескерту: Қазақстанның Бас санитарлық дәрігерінің 14 наурыздағы қаулысына сәйкес коронавирус бойынша қолайсыз елдер тізім өзгереді. Жаңа қаулы 17 наурыздан бастап күшіне енеді:

• 1 А санаты – Иран, Италия;
• 1 Б санаты – ҚХР, Оңтүстік Корея, Франция, Германия, Испания;
• 2 санат – Австрия, Бельгия, Дания, Катар, Норвегия, Нидерландтар, БАӘ, Швейцария, Швеция;
• 3 санат – Әзербайжан, Ұлыбритания, Ирак, Люксембург, Словения, АҚШ, Чехия, Жапония.

Үй карантинінде жатқан адамдар нені ескеруі керек?

Covid-2019-дың инкубациялық кезеңі 14 күнге дейін созылады. Дәрігерлер үйде оқшауланған науқастарға келесі кеңестерді ұсынады:

• Үйден шықпаңыз;
• Жабық есігі бар, жақсы желдетілетін бөлмеде жатыңыз;
• Қажеттілік үшін бөлмеден шыққан жағдайда, маска киюді ұмытпаңыз;
• Түшкіргенде және жөтелгенде мұрын-аузыңызды қағаз майлықпен не шынтағыңызбен жабыңыз;
• Қолыңызды жиі дезинфекциялаңыз, әсіресе тамақ ішер алдында тазалық шараларын қатаң сақтаңыз;
• Қолды бір рет қолданатын қағаз майлықпен сүртіңіз;
• Мүмкіндігінше бөлек гигиеналық бөлме пайдаланған жөн;
• Үйге қонақтардың келуін шектеңіз.

14 күндік карантинге жатқызылған адам ол аяқталғаннан кейін де 10 күнге дейін телефон арқылы медқызметкерлердің бақылауында болады.

"Мифтерге сенбеңіз!"

Жаңа вирустық инфекциялар таралғанда әдетте күмәнді, жалған ақпарат таралады. Дүниежүзілік деңсаулық сақтау ұйымы жаңа коронавирус жайында танымал мифтердің жалғандығын хабарлады:

• Қытайдан келген пошта қауіпті емес – хаттар мен сәлемдемелерден жаңа коронавирус жұқтырып алуға болмайды;
• Үй жануарлары, мысықтар мен иттер Covid-2019 жұқтырушысы емес. Оған ешқандай ғылыми дәлел жоқ;
• Пневмонияға қарсы вакциналар жаңа коронавирустан қорғамайды. Оған арнайы екпе қажет, оны дәл қазір ғалымдар әзірлеуде;
• Сарымсақ, күнжіт майы, ауыз шаюға арналған сұйықтық немесе мұрынға арналған тұз ертіндісі вирусқа қарсы көмектесетініне еш дәлел жоқ;
• Антибиотик коронавирусты емдеуге көмектеспейді. Егер вирус бактериялық инфекцияға әкелсе, дәрігеріңіз антибиотик тағайындауы мүмкін, себебі анибиотик бактериялық инфекцияны емдейді. Бірақ, ол коронавирустан емделуге көмектеспейді;
• Коронавирустың алдын алатын не емдейтін дәрілер жоқ. Ғалымдар қазір сондай препаратты әзірлеумен айналысуда.

Әрбір адам өз денсаулығына жауапты болып, бірден дәрігерге жүгінуі керек. Медициналық көмек симптомдарды жеңілдетуге және аурудың әрі қарай дамуына жол бермеуге көмектеседі.

Өзіңізге ыңғайлы жерден informburo.kz оқыңыз:

Если вы нашли ошибку в тексте, выделите ее мышью и нажмите Ctrl+Enter

TopDoc.me сіздерге жаңа коронавирустың (COVID-2019) таралуына байланысты тұрғындарға арналған БДҰ ұсыныстарын жариялады.

Жаңа коронавирус (КоВ) — адамдарда осы уақытқа дейін анықталмаған коронавирустың жаңа штаммы. COVID-2019 деген атауға ие болған жаңа коронавирус 2019 жылдың желтоқсан айында Қытайдың Ухань қаласында аурудың таралуы барысында анықталды.

COVID-2019 жұқпасының белгілері басқа да респираторлық аурулардың белгілеріндей болуы мүмкін. Оның клиникалық белгілеріне мұрыннан су ағу, тамақтың ауруы, жөтел және дене қызуының көтерілуі жатады. Кейбір адамдарда ауыр түрде өтіп, пневмония мен тыныс алудың қиындауына әкелуі мүмкін. Сирек жағдайда ауру өлімге әкеледі. Бұл вирусты аурудың ауыр түрімен егде жастағы, сонымен қатар ағзасында басқа да патологиялары (мысалы, қант диабеті, жүрек-қан тамыр жүйесінің аурулары) бар адамдар ауыруы ықтимал.

Жоқ, қазіргі таңда COVID-2019 жұқпасының үй жануарлары (мысық, ит) арасында тарағаны немесе олардың осы вирусты таратуы туралы мәліметтер жоқ.

Иә, COVID-2019 респираторлы аурудың қоздырғышы болып табылады және әдетте вирусты жұқтырған адаммен тығыз қарым-қатынаста болғанда, мысалы үй жағдайында немесе медициналық мекемеде адамнан адамға таралуы әбден мүмкін.

- Аурудың таралуы туралы актуальды ақпаратты бақылаңыз;

- Қолдарыңызды үнемі сабынмен жуыңыз және құрамында спирті бар заттармен өңдеңіз *Не үшін? Егер қолдарыңызда вирус болса, бұл оны өлтіреді;

- Қоғамдық орындарда түшкіріп немесе жөтеліп жүрген адамдардан минимум 1 метр ара-қашықтықты сақтаңыз *Не үшін? COVID-2019 респираторлы жұқпамен ауыратын адам жөтелгенде немесе түшкіргенде вирус бар майда тамшыларды айналасына таратады. Егер Сіз науқас адамның жанында болсаңыз, онда вирусты сол ауаны жұту арқылы жұқтыруыңыз мүмкін;

- Қолдарыңызбен көздеріңізді, мұрныңызды және аузыңызды ұстамаңыз *Не үшін? Біз көптеген заттардың бетін қолдарымызбен ұстаймыз, онда вирус болуы әбден мүмкін. Содан кейін көзімізді, мұрнымызды және аузымызды ұстағанда қолымыздағы вирусты ағзамызға таратуымыз ықтимал;

- Дене қызуыңыз жоғары, жөтел және тыныс алудың нашарлауы болса, бірден медициналық көмек сұрап дәрігерге қаралыңыз *Не үшін? Аталған белгілер респираторлы жұқпаның, соның ішінде COVID-2019 вирусының әсерінен туындауы мүмкін. Ол сіздің соңғы сапараларыңызға және кіммен қарым-қатынаста болғаныңызға байланысты.

Медициналық масканы кию кейбір респираторлық аурулардың таралуын шектеуге мүмкіндік береді. Бірақ оның өзі жұқпаға кепілді бөгет бола алмайды. Масканы киюді басқа да алдын алу шараларымен үйлестіру қажет. Яғни қол және тыныс алу мүшелерінің гигиенасы, өзара және басқа да адамдармен 1 метрден кем емес ара-қашықтықты сақтай отырып, тығыз қарым-қатынастан алшақ болу керек.

Сонымен қатар сізде респираторлы жұқпаның белгілері (жөтел немесе мұрыннан су ағу) болса, айқын емес белгілердің аясында коронавирустық жұқпаға күдік туындаса немесе коронавирустық жұқпамен науқастанған адамды қарасаңыз, міндетті түрде масканы қолдану қажет. Егер науқас COVID-2019 жұқпасының жағдайлары тіркелген Қытай аймағына барып келсе немесе Қытайдан келген және респираторлы жұқпаның белгілері бар адаммен тығыз қарым-қатынаста болса, онда коронавирустық жұқпаға күдіктенген дұрыс.

COVID-2019 коронавирусы тараған аймақтардың тұрғындары мен қонақтары бұл вирусты жұқтыруы мүмкін. Қазіргі уақытта бұл вирус жұқпаны жұқтырған адамдардың басым көпгшілігі тіркелген Қытай территориясында тараған. Басқа мемлекеттерде ауруды жұқтырғандар жақын арада Қытайға барып келген адамдар, сонымен қатар олармен бірге тұратындар немесе жұмыс бабымен тығыз қарым-қатынаста болған адамдар, атап айтсақ, туысқандар мен қызметкерлер, сонымен бірге COVID-2019 жұқпасы анықталғанға дейін науқасқа көмек көрсеткен медициналық қызметкерлер арасында анықталып отыр.

COVID-2019 адам ағзасына қалай әсер ететіні туралы толық ақпарат әзірге болмағандықтан, аурудың ауыр ағымы жоғары қауіп-қатері қарттарда және басқа да патологиялары ( қант диабеті, жүрек-қан тамыр жүйесінің аурулары) бар адамдарда анықталуы мүмкін.

Жаңа коронавирус респираторлы вирус болып табылады. Ол инфицирленген адаммен қарым-қатынаста болғанда, оның тыныс алу жолдарынан бөлінетін тамшылары, мысалы жөтелгенде, түшкіргенде, сілекей тамшылары немесе мұрын бөлінділері арқылы тарайды. Респираторлы гигиена ережелерін сақтау барлығына маңызды болып табылады. Түшкіргенде және жөтелгенде мұрын мен ауызды шынтақтың бүгілген жерімен немесе майлықпен жабу қажет. Содан кейін майлықты жабық контейнерге тастау керек. Сонымен қатар қолды үнемі сабынмен жуу немесе спирті бар заттармен өңдеу де өте маңызды.

COVID-2019 вирусының заттардың бетінде өмір сүру ұзақтығы әлі анықталмаған, бірақ алдын ала мәліметтер бойынша олардың тіршілік ету ұзақтығы бірнеше сағат болуы мүмкін. Вирусты өлтіру және олардың адамға жұғуына жол бермеу үшін қарапайым дезинфекциялаушы заттарды қолдануға болады.

Иә, қауіпсіз. Сәлемдемені алғанда сіз жаңа коронавирусты жұқтырмайсыз. Басқа коронавирусты зерттеу тәжірибесі бұл вирустардың хаттар немесе пошталық сәлемдемелерде ұзақ уақыт өмір сүре алмайтынын көрсетіп отыр.

Жоқ, антибиотиктер вирусқа қарсы әсер көрсетпейді, олармен тек бактериалды жұқпаларды емдеуге болады. Жаңа коронавирус вирустар тобына жатады, демек, оның емі мен алдын алуына антибиотиктерді қолданудың қажеті жоқ.

Қазіргі уақытта жаңа коронавируспен шақырылған жұқпаны емдеу мен алдын алу үшін ұсынылған дәрілік заттар жоқ. Соған қарамастан, COVID-2019 жұқтырған науқастарға клиникалық белгілерді жою немесе азайту үшін қажетті медициналық көмек көрсетілуі керек, ал аурудың ауыр ағымымен науқастар сәйкес қолдаушы терапиямен қамтамасыз етілуі қажет. Қазіргі таңда жаңа коронавирусқа қарсы арнайы дәрілік заттар жасау жұмыстары жүргізіліп отыр және олар алдағы уақытта клиникалық сынақтардан өтеді. БДҰ бірнеше серіктестерімен COVID-2019 вирусын емдеу үшін дәрілік заттарды жасау бойынша жұмыстарды бақылауға көмектесіп отыр.

Әлемде пневмонияның жаңа түрі - коронавируспен күресу жалғасуда. Осыған байланысты, қазақстандық мамандар 3000 -нан астам адамның өмірін алған инфекция жайлы 15 жаңа дерек ұсынды деп хабарлайды KAZ.NUR.KZ.

Фото: Stringer/ Getty Images

Қазақстан денсаулық сақтау министрлігі тауарлар мен қызметтердің қауіпсіздігі мен сапасын бақылау комитеті емі табылмаған вирус жайлы тың ақпаратпен бөлісті. Жазба ведомствоның KKKBTU Telegram арнасында пайда болды.

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы мамандары Пекин, Ухань, Шэньчжэнь және Гуанчжоу мен Чэнудуді аралай келе, коронавирусқа байланысты Қытайда қалыптасқан жағдайды зерттеп, жаңа деректерді анықтаған.

1. Коронавирус науқаспен тығыз байланысқанда ғана жұғады. Сондықтан, көп жағдайда инфекция анықталған науқастың жанұя мүшелері де дертке шалдыққан.

2. Қазіргі уақытқа дейін клиникалардың 2055 медқызметкері вирус жұқтырған. Бірақ олардың көбі инфекцияны үйде немесе эпидемия басталған сәтте қабылдап алған. Ал ол уақытта алдын-ала сақтану шаралары қолданылған жоқ.

3. Науқастар орташа есеппен 14 күн бойы ауырған. Ал ауыр жағдайда мерзім 3-тен 6 аптаға дейін созылған.

4. Соңғы ақпараттарға сәйкес, Хубэй провинциясында коронавирус жұқтырғандар саны 65 мыңнан асқан. Оларға көмек көрсету үшін 40 мың медицина қызметкері жіберілген.

5. Қазіргі уақытта кеселді жаңа жұқтырған науқастарды 45 клиника қабылдайды. Олардың алтауында жағдайы аса ауыр адамдар емделіп жатыр. Ал қалғандарында жағдайы ауыр және жасы 65 жастан асқан адамдар ем қабылдауда.

6. Қытайда апта сайын коронавирус диагностикасы үшін 1,6 млн жиынтық әзірленуде. Аталған тест ауруды бір күн ішінде анықтауға мүмкіндік береді.

7. Мамандар ақпарынша, адамның ауру жұқтырғанын алғашқы күні-ақ білуге болады. Себебі, қауіпті дерт белгілері бірден көріне бастайды. Ал кеселдің ешқандай белгісіз өрбуі-сирек кездесетін жағдай.

8. Коронавирус белгілеріне дене қызуы, жөтел, қақырық бөліну, ентігу және бас пен бұлшық еттің ауыруы жатады. Одан бөлек, тамақтың ауыруы мен қалтырау, жүрек айну мен диарея да - өлімге әкеп соғатын дерт белгілері. Ал жеңіл тұмау - ауру нышаны емес.

Көрнекі фото: NUR.KZ

9. Бүгінде жаңа вирустың өлім пайызы 3,4 % болып отыр. Көбіне коронавирус құрбанына денсаулығында ақауы бар адамдар айналған. Мәселен, қайтыс болғандар арасында қан қысымы және қандағы қант мөлшері жоғары адамдар, сондай-ақ, жүрек-қан тамырлары аурулары мен респираторлық сырқаттардан зардап шегіп жүргендер де бар.

10. Қытайлық мамандар қауіпті дертті жеңу үшін емдеудің түрлі тәсілдерін тексеріп көрді. Бүгінде олардың ішінде ең тиімді түрін өндірісте қолдану арқасында өлім деңгейі төмендеп келеді.

11. Коронавирусты 40 жастан асқандар көп жұқтырған. Ал жастарда инфекция қабылдау ықтималдығы төмен.

12. Мамандардың дерегінше, науқастар арасында еркектер мен әйелдердің үлесі тең деуге болады. Бірақ қауіпті вируста құрбанына ер-азаматтар көп айналады. Ал вирус жұқтырған жүкті келіншектер дүниеге дені сау сәби әкеледі.

13. Мамандар әлі де ауру адамдарға жануарлардан жұқты деген нұсқаны ұстанып отыр. Себебі, ол генетикалық тұрғыда жарғанат мен панголинде тіркелген коронавирусқа ұқсайды. Алдын-ала болжам бойынша, инфекция мутацияға ұшыраған.

14. Қаңтар айының соңында вирус жұқтырғандар саны азайып бара жатқаны белгілі болды. Оған дейін күнделікті орташа есепте 3000 жағдай тіркеліп отырған еді. Бүгінде аталған көрсеткіш 329 адамды құрап отыр.

15. Қытайда тараған коронавируспен күресу шараларына сәйкес, мамандардың науқастар арасында сауалнама жүргізіп, олардың соңғы уақытта кіммен байланысқанын анықтады. Артынша аты аталған азаматтардың барлығы тексерістен өтті.

Мамандардың айтуынша, науқаспен сөйлескенде ауру жұқтыру ықтималдығы 1-5%.

Ең маңызды әрі қызықты жаңалықтарды біздің Telegram арнамыздан оқыңыздар!

Бүкіл әлем бойынша тарап жатқан коронавирусқа байланысты бүгін Қытайдан тағы 217 қазақстандық эвакуацияланды. Қазіргі уақытта олар арнайы мекемелерге орналастырды, оларға екі апта карантин жарияланды. Себебі дәрігерлер бастапқыда бұл вирустың ауа тамшылары арқылы тарайтынын айтқан еді. Алайда бүгінге дейін індеттің басқа жұғу жолдары анықталып жатыр. Бұл туралы Tengrinews.kz материалында.

Соңғы деректер бойынша, 2019-nCoV вирусынан қайтыс болғандардың саны 1000-нан асқан. 43 мыңға жуық адам осы ауруды жұқтырған болса, 3 мыңнан аса науқас емделіп шыққан.

Жөтелу кезінде

Қытайлық дәрігерлер бастапқыда вирус көп жағдайда адам жөтелгенде немесе түшкіргенде ауа тамшылары арқылы тарайтынын алға тартқан болатын. Вирус тіпті қол алысып, амандасқанда да жұғатыны айтылған еді.

Ғалымдардың айтуынша, вирус ағзада ұзақ өмір сүре алмайды. Сондықтан да вирус жұқтырған адам көп ұзамай қайтыс болады.

Тыныс алу жолдары арқылы

Медицина мамандарының айтуынша, 2019-nCoV вирусының белгілері мен жұқтыру жолдары тұмауға ұқсайды. Дегенмен, дәрігерлердің сөзіне сенсек, коронавирус көбіне тыныс алу инфекцияларынан жұғады.

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметінше, коронавирус трахеит, бронхит, пневмония сияқты инфекциялардан жұғады. Айта кетейік, тыныс алу жолдары инфекцияларының басты белгілері - демігу, өкпенің қарлығуы.

Қытайлық дәрігер, инфекционист Ли Синван осы жағдайға қатысты мәлімдемелерінің бірінде вирус тыныс алу жолдары инфекцияларымен жұққан кезде адам өміріне қауіпті екенін айтқан болатын.

Нәжіс арқылы

Таяуда Америка мен Қытай ғалымдары коронавирусты жұқтырудың жаңа жолы барын анықтады. Олардың айтуынша, 2019-nCoV вирусы нәжіс арқылы тарауы мүмкін.

Қытайлық ғалымдар вирус жұқтырып, ауруханаға түскен науқастардың бірінің сараптамасынан вирустың нәжіс арқылы тарағанын анықтаған. Сондықтан зерттеушілер қандай жағдай болсын гигиена сақтау керегін ескертеді. Инфекцияның дәретхананы жуу арқылы да таралуы мүмкін екені айтылады.

Сондай-ақ, дәрігерлер коронавируспен жұқтырды деген қауіппен ауруханаға түскендердің 20 пайызында диарея болғанын айтады. Сондықтан мамандар сараптама жұмыстары аяқталғанға дейін тазалық сақтап, дұрыс тамақтануға кеңес береді.

Ресми мәліметтерге сүйенсек, 2003 жылы Қытайда болған дәл осындай індеттен қайтыс болғандардың көбі нәжіс пен несеп инфекцияларын жұқтырғаны айтылады. Сол кезде жергілікті дәрігерлер инфекция дәретханадан тараған ауадан жұқты деп сендірген еді.

Жарқанат сорпасы

Ал The Sun басылымы Қытайдағы вирус ең алдымен жергілікті деликатес - жарқанаттан жасалған сорпадан тараған болуы мүмкін деген мәлімет келтірген еді. Бірқатар америкалық БАҚ осындай ақпарат таратқан еді.

Себебі Қытайдың ғылыми бюллетенінде келтірілген зерттеу бойынша, адамдардан анықталған вирус пен жарқанаттың ортақ белгісі көп болған делінеді.

Жергілікті басылымның мәліметінше, жарқанаттан жасалған сорпа - әсіресе Ухан базарларында кеңінен таралған тағам түрі. Ғалымдардың пайымдауынша, вирустың тарауына жарқанат сорпасы себеп болған деген болжам шындыққа жанасады.

#CoronavirusOutbreak may be linked to bat soup sold at Wuhan market

It has been claimed that the deadly strain shares a common ancestor with a virus found only in fruit bats.

Bat soup is reported to be an unusual but popular dish particularly in Wuhanpic.twitter.com/prGVZshyQ0

Қазақстанда қазір жағдай қандай?

Күнделікті БАҚ-тарда Қытайдан келген қазақстандықтардың вирус жұқтырды деген күдікпен ауруханаға жатқызылғаны айтылып жатыр. Дегенмен Үкімет басшысы Асқар Мамин қазақстандықтарды сабырға шақырады. Ал вирус жұқтырды деген күдікпен ауруханаға жатқызылғандардың жағдайы, Үкімет басшысының айтуынша, қанағаттанарлық.

Қытай билігі 2019 жылы 31 желтоқсанда Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымына Ухан қаласында белгісіз вирустың тарай бастағанын хабарлаған болатын. Мамандар Ухан қаласындағы теңіз өнімдері базарынан алынған сынамаларды зерттеп, вирустың қайнаркөзі сол базарда сатылған жабайы жануарлар болғанын анықтаған еді.

Айта кетейік, 12 ақпанда тағы 145 қазақстандықты Қытайдан эвакуациялау жоспарланып отыр.

РЕКЛАМА

Коронавирус инфекциясы – жұқпалы аурулардың басым аgеногенді механизмі бар өткір инфекциялық патология, РНҚ бар коронавирус туындаған. Коронавирустарға тән — жоғарғы тыныс жолдарының зақымдануы, жиі емес – ішек пен асқазан. Клиникалық түрде инфекция қалыпты безгегімен және интоксикация симптомымен көрінеді. Патологиялық процестің диагностикасы сарысудағы патогенге вирус пен антиденелерді анықтауды қамтиды. Емдеуге этиотропты вирусқа қарсы препараттар мен симптоматикалық терапия кіреді (шабуылшы, шабуылшы, жергілікті вазоконстриктор және т.б).

Коронавирус инфекциясы

Коронавирус инфекциясы – өткір вирустық ауру, әуедегі. Нозология алғаш рет 1965 жылы сипатталған. өткір ринитпен ауыратын науқас үшін, 1975 жылы. Коронавирдің өзі оқшауланған. Қазір осы вирустың отбасы 30-дан астам түрді қамтиды, олар барлық жерде, үнемі жаңарып отырады: 2015 жылы Оңтүстік Кореяда Таяу Шығыс коронавирусі болды (MERS). Мүмкін деп есептеледі, бұл патогенді 4-15 дейін құрайды% жыл сайын SARS оқиғалары, аурудың ең көп саны қыста және көктемде тіркеледі. 2002-2003 жж. Қытай мен басқа да Азия елдеріне белгілі.г. SARS эпидемиясы, Ресми түрде қатты өткір респираторлық синдром деп аталды (SARS немесе SARS).

Коронавирус инфекциясының себептері

Себептері – РНҚ бар коронавирустардың отбасы. Отбасы құрамында жұқпалы агенттердің үш тобы бар, адамдар үшін қауіпті: адам коронавирусы 229 Е, адамның ОС-43 вирусына және адамның ішек коронавирустарына қатысты. Вирустың жаңа түрінің пайда болуының себебі (патогенді SARS) риясыз мутацияны қарастырды. Инфекция агентінің көзі — науқас адам (немесе тасымалдаушы), беру жолдары – әуедегі және әлдеқайда аз – байланыс-үй шаруашылығы, коронавируспен ластанған ойыншықтар арқылы сатылады, тұрмыстық заттар. Қауіпті факторлар — балалар, иммунитетті төмендету және халықтың үлкен концентрациясы нашар желдетілетін жерлерде ұзақ уақыт болу.

Қоздырғыш агент қоршаған ортада тұрақсыз, қалыпты мөлшерде дезинфекциялаушы заттардың әсерінен өледі, ультракүлгін және жоғары температура. SARS байланысты коронавирус денеден тыс тұрақты және қоршаған ортаға 4 күнге дейін сақталуы мүмкін. Атипальды коронавирус пневмониясымен ауыратын топтар балалар болып табылады, АҚТҚ-жұқтырғандар, ауыр созылмалы аурулары бар қарттар мен науқастар (жеңілді жеңілдетеді, қант диабеті, онкологиялық процестер), коммуналдық пәтерлердің тұрғындары, жатақханалар, казармалар, казармалар, сондай-ақ медициналық және қызмет көрсетуші персонал.

Патогенез

Коронавирус инфекциясының патогенезі жақсы түсініксіз. Жоғарғы тыныс жолдарын енгізгеннен кейін коронавирустар насо және орофаринстің эпителий жасушаларын колонизациялайды, белсенді түрде көбейтіңіз, Эпителиалдық жасушаларды бұзады. Дененің иммундық реактивтілігінің жеткіліксіз болған кезде коронавирустар альвеолярлық эпителий жасушаларына еніп кетеді, цитоплазмасында репликация патогенді болып табылады. Экзозитоз арқылы дайындалған вирондар жасушаның сыртқы мембранасында орналасқан, бұл эпителий жасушаларының синтездің пайда болуына ықпал етеді. Кейіннен өкпенің ұлпасына шамадан тыс сұйықтық пен ақуыз тиеді, беттік активті массивтерді жою және альвеолдың құлдырауы газ алмасудың күрт төмендеуі. Қалпына келтіру кезінде өкпе тінінің зардап шеккен аймақтары қосылыммен ауыстырылады. Ауру түріне байланысты иммунитет, төзімді.

Коронавирус инфекциясының белгілері

Инкубациялық кезең — 2-3 күн. Аурудың өткір басталуы, уыттану белгілері (әлсіздік, бас ауруы, себепсіз шаршау) жұмсақ. Дене температурасы өте сирек кездеседі, көбінесе 38-тен аспайды°С. Коронавирустық инфекцияның негізгі көрінісі — мұрыннан ағып кетіп, ашық судың кетуі, ринореяның шамадан тыс табиғатына ауысады. Күрделі мұрын тынысы және иіс сезімінің төмендеуі тән. Балалар мен әлсіреген тұлғалар тозады, жұлдыру, ауыз қуысы жоқ өрескел жөтел және жатыр мойны лимфа түйіндерінің кеңеюі.

Коронавирустар тек ас қорыту жүйесіне зақым келтіруі мүмкін, ашкөздік, құсу, іштің ауыруы (негізінен эпигастрий) және сұйық сулы табуреткалар. Гастроэнтерит әдеттегідей жақсы жүреді, дегидратациясыз дамымаған, бірақ нәрестелердің ас қорыту жүйесінің коронавирус инфекциясы болған жағдайда, экзикозға жедел прогрессия мүмкін. SARS белгілері суықтың болмауы, жоғары температура (39-дан астам°С), құрғақ жөтелге толқу және тыныс алудың прогрессивті қысымы; Кейбір жағдайларда ересектердің тыныс алу бұзылысы синдромы дамиды, ауыр тыныс жетіспеушілігіне алып келеді.

Асқынулар

Өз уақытында емделу және ерте емдеу кезінде коронавирустық инфекция жақсы. Ең жиі кездесетін асқыну — қайталама қабынуды қосу (көбінесе бактериялық табиғат) синуситтің дамуы, тонзиллит, отит, бронхит және пневмония. Тыныс алу жолдарының прогрессивті сәтсіздікке байланысты SARS асқынулары пайда болғанда. Олардың ең қатал ‒ өкпе эмболиясы, миокардит, перикардит, спонтанды пневмоторакс, жүрек жеткіліксіздігі және жүрек аритмиялары. Склерозмен ауыратын науқастарда ми асқазан сұйығында коронавирустарды анықтау туралы куәліктер бар.

Диагностика

Егер коронавирус инфекциясы күдікті болса, жұқпалы аурулар бойынша маманның кеңес беруі міндетті болып табылады, оториноларинголог және терапевт, пульмонолог – өкпе зақымдану белгілері пайда болғаннан кейін, гастроэнтеролог – гастроэнтериттің қатысуымен. Нозологияның диагностикасы зертханалық және аспаптық әдістермен жүзеге асырылады, соның ішінде:

• Клиникалық және биохимиялық қан анализі. Жалпы алғанда, лейкопенияға қан сынағы байқалады, лимфоцитопения және тромбоцитопения, анемия, ESR жеделдету. Екінші бактериялық флораны ұстағанда лейкоцитоз пайда болады. Биохимиялық көрсеткіштер АСТ-нің белсенділігін көрсетеді, ALT, креатин фосфокиназы, жалпы протеин мен гипоальбуминемияны азайтады, сирек — гипоглобулинемия.
• Жұқпалы агенттерді анықтау. Патогенді мұрын ағысынан ажырату, балшық, сумен жуыңыз, құсу, ПТР көмегімен науқастың сұйық табанынан аурудың алғашқы күнінен бастап мүмкін. Динамикада (науқасты бастапқы емдеу кезінде және 2 аптадан кейін) қан ELISA коронавирусқа қарсы антиденелердің болуы үшін жасалады. Диагнозды растау үшін антидене титрінің минималды өсуі – қосарланған. Ең ақпараттандыратын ELISA бірінші клиникалық көріністен кейін 10 немесе одан да көп күн өткенде болады. Дифференциалды диагностикалау мақсатында фекалийлер мен копрограммаларды бактериологиялық зерттеу жүргізіледі.
• Радиология диагностикасы. Пневмония белгілері пайда болған кезде кеуде радиографиясы жасалады, аз пайдаланылатын мультиспиральды компьютерлік томография (ұқсас патологияларды болдырмау). Рентгендік суретті әдетте бір жақты интерстициальды зақымдануы немесе екі жақты фокалды байланысқан пневмониямен сипатталады.

Дифференциалды диагноз басқа өткір респираторлы вирустық инфекциялармен жүргізіледі, тұмау, Q безгегі, пневмокситтоз, туберкулез, легионеллез, орнитоз, микоплазмоз, бактериялық ринофарингит, бронхит және пневмония. Бұл патологияны вирустық диареядан ажыратуға болады, сальмонеллез, тағамдық токсикоинфекция, дизентерия, энтеровирусты инфекция.

Коронавирустық инфекцияны емдеу

Күрделі емес терапия амбулаториялық емдеуді қамтиды. Басқалармен байланыс шектеу ұсынылады, егер мүмкін болса, науқасты бөлек бөлмеде оқшаулаңыз, күнделікті дымқыл тазалауды және бөлменің ағылуын қамтамасыз етеді. Арнайы диета әзірленбеген; қолайлы жарық болуы керек, бірақ қоректік тағамдар, қуырылғанды ​​жойыңыз, май, алкоголь, жиі фракциялық азықтандыруға және сұйықтықтың тұтынылуын арттыруға арналған, бөлме температурасында негізінен қайнатылған су.

Емдеу этиотропты қамтиды (ribavirin, интерферонды дәрілер) және симптоматикалық терапия (вазоконстриктерді мұрын тамшылары, артқы фарингаль қабырғасын суару үшін шприцтер мен ерітінділерді қолдану, шабуылшы, кептіргіштер; гастроэнтерит кезінде ауызша аймақтандыру және сорбенттер үшін ұсынылған шешімдер). Антибиотиктерді клиникалық көріністер мен бактериологиялық растамасыз қолдану ұсынылмайды. Коронавирустық аурудың асқынуы болған жағдайда, кең ауқымды әрекет ететін препараттарға артықшылық беріледі.

SARS анықтау немесе күдік — жұқпалы аурулар ауруханасында жатқызудың көрсеткіші. ДДҰ хаттамасына сәйкес атипичная пневмонияны емдеу реанимация бөлімшелерінде антибиотиктердің тіркесімін қолдану арқылы жүзеге асырылады (левофлоксацин, Кларитромицин, клавулан қышқылымен амоксицилин) антивирустық агентпен (ribavirin) және глюкокортикостероидтер (метилпреднизолон). SARS бар науқастар үшін, басқалармен қатар, болашағы бар есірткі құралдар, құрамында беттік-белсенді зат бар.

Болжам және алдын-алу

7-10 күн ішінде асқыну болмаған жағдайда, толық қалпына келеді. Адамдардың коронавирусқа табиғи сезімталдығы төмен, инфекция ұзақ уақыт тығыз байланыста болады (көбінесе күнделікті өмірде). Өкпе тініне қатты зақым келгенде (SARS) өлім 20-38-ке жетеді % істер. ЖЖЖ бар адамдардан, аурудың соңғы кезеңдерінде немесе 45 жастан асқан аурулармен ауруханаларға жіберілді, өлім орташа алғанда 9 есеге артады,5%. Өкпенің талшықты өзгеруі созылмалы респираторлық жетіспеушіліктің әрі тұрақты жүрек ақауларының дамуына себеп болуы мүмкін.

Коронавирус инфекциясының нақты алдын-алу құралдары (вакциналар) әзірленбеген. Ауруды болдырмау үшін салауатты өмір салты ұсынылады, температура, мүмкін жаттығу және теңгерімді тамақтану. Маңызды әдістер — бір реттік медициналық маскалардың суық мезгілінде қолданылуы, жабық бөлмелерде бұқаралық іс-шараларды өткізбеу, Қоғамдық көліктерге саяхат, күнделікті ауа ылғалдылығы және ылғалды тазалау.