Вирусы хитой то имруз чанд то мардан
Имрӯз коронавирус ҷомеаи ҷаҳониро ба таҳлука овардааст, ки бо гумони ғолиб ҳеҷ ҷанг ё вабое то ба ин ҳад наоварда буд. Ҳоло танҳо дар 16 давлати дунё ин вирусро ба қайд нагирифтаанд ва яке аз онҳо Тоҷикистон аст. Бо вуҷуди он ки дар кишвари мо то ҳол сироятёбӣ аз коронавирус ба қайд гирифта нашудааст, вале сару садоҳои зиёд, паникаҳои беасос, болоравии нархҳо, карантинкунониҳо (ба хотири санҷишу пешгирӣ) мавҷуданд, ки дар зер доир ба онҳо мегӯем.
Карантин: мешавад ё не?
Дар бобати паникаҳои зиёди сокинони кишвар, ки ҳамагӣ дар мавриди карантин шудан ё нашудани кишвар ҳадс мезаданд, вазири тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон Насим Олимзода гуфт, ки ҳеҷ баҳона ё сабабе барои эълони карантин, бахусус, карантини саросарӣ нест, барои барои карантинкунонии кишвар асос лозим аст. Хушбахтона, то имрӯз сирояти коронавирус дар Тоҷикистон ба қайд гирифта нашудааст ва ҳоло карантин дар назар нест.
Се фавти пурсадо
Якум. 31-уми март як марди 60-сола дар Бемористони марказии ноҳияи Ҷаббор Расулов фавтид. Ин фавт ба бистарӣ шудани 11 табибу парасторе, ки ӯро муолиҷа карданд ва таҳти карантини пурра қарор гирифтани беморхонаи мазкур сабаб шуд. Ин ба ҳолате оварда расонд, ки аз бемористон ягон табибу парастор ё бемор ва ҳатто заноне, ки чанде пеш таваллуд кардаанд, ҳаққи берун омадан надоранд. Қабули беморон ва аёдаткунандагон манъ шуд. Иловатан 29 нафаре, ки бо марди фавтида дар беморхона дар тамос будаанд, ба карантин фаро гирифта шуданд, ки 9 нафари калонсол ва 9 кӯдак аъзои оилаи ин мард буда, 11 нафари дигар кормандони тиббии бемористоне мебошанд. Мақомоти тандурустии вилоят гуфтанд, санҷишҳо то ҳоло мавҷудияти вируси коронаиро дар тани ин афрод ошкор накардаанд. Ба карантин гирифта шудани ин афродро мақомоти тандурустии вилояти Суғд як чораи эҳтиётӣ ва пешгирикунанда меноманд.
Дуюм. Рӯзи 11-уми апрел дар Беморхонаи бемориҳои сили вилояти Суғд сокини 61-солаи ноҳияи Шаҳристон Шодмон Раҷабов вафот кард ва хешовандони марҳум ба карантин гирифта шуданд.
Гуфта мешавад, ки Шодмон Раҷабов рӯзи 8-уми апрел дар беморхона бистарӣ шуд. Раҷабов баъди ба сауна (ҳаммом) рафтан худро бад ҳис карда, ба Беморхонаи ноҳияи Шаҳристон муроҷиат мекунад. Аммо дар он ҷо ба ӯ гуфтанд, ки вазъи саломатияш хуб аст. Ӯ ба хона омада, боз худро бад ҳис кард. Баъд аз муроҷиаташ ба беморхонаи вилоятӣ, зимни муоина дар ӯ бемории сил ошкор шуд ва аъзои оилаи ӯ дар Беморхонаи сироятии ноҳияи Шаҳристон ба карантин гирифта шудаанд.
Сеюм. Шоми 12-уми апрел, соати 21:30 корманди Беморхонаи марказии вилоятии ба номи Б.Воҳидови шаҳри Бохтар Алимова Оишамоҳ, соли таваллудаш 1962 бо ташхиси сили иртишоҳи қисми мобайнии ҳар ду шушҳо (инфильтративный туберкулёз), гипертерофияи меъдачаи чапи дил, атеросклерози шоҳраг фавтид, хабар дод Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии ҶТ.
Дар пасманзари ин се фавт сару садоҳои хеле зиёд баланд шуданд ва бисёриҳо ҳадс мезаданд, ки мумин аст коронавирус ба Тоҷикистон омадаву шахсони фавтида сироятёфта бошад. Вале Вазорати тандурустӣ ин ҳамаро рад карда, гуфт, ки дар нафарони фавтидан коронавирус ба қайд гирифта нашуда буд.
Омори вазорат
Тибқи маълумоти Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии ҶТ, аз 1-уми феврал то 13-уми апрели соли равон 7560 нафар шаҳрвандоне, ки аз кишварҳои хориҷӣ ба Тоҷикистон ворид гардиданд, дар муассисаҳои тандурустӣ ва осоишгоҳҳои мамлакат ба карантин фаро гирифта шуданд. Аз шумораи зикршуда то санаи 13-уми апрел 5724 кас ба хонаҳояшон ҷавоб дода шуда, айни ҳол 1836 нафари онҳо зери назорати карантинӣ қарор доранд. Аз оғоз то имрӯз 326 нафар шаҳрвандони хориҷӣ низ ба карантин фаро гирифта шуданд, ки айни замон 5 нафари онҳо дар карантин қарор доранд.
Нархҳо боло рафатанд, аммо
Ҳукумати Тоҷикистон аз аҳолӣ даъват мекунад, ки ба овозаҳои камбуди маҳсулоти ғизоӣ бовар накунанд. Ба гуфтаи онҳо, захираи хӯрокворӣ дар кишвар кофист. Аммо нархҳо дар бозорҳо ҳамарӯза боло мераванд.
Баъзе маҳсулот, аз қабили сирпиёз (чеснок), лимӯ (лимон) ва занҷабил бар асари афзоиши талабот ба онҳо дар робита ба пешгирии сирояти коронавирус қимат шуданд (доир ба нарху навои бозор дар саҳ. 7 муроҷиат кунед).
Намозро дар хона хонед
Инчунин имомхатибон дар мавъизаи худ ба масъалаи намозгузорӣ дар ҷойҳои ғайримуқаррарӣ, аз ҷумла роҳравҳои атрофи масоҷид дахл намуда, ин амалро дар шароити феълӣ маҳкум карданд:
Суруд дар бораи коронавирус
Бахшида ба мавзӯи коронавирус дар Тоҷикистон суруд сабт шуд. Тарона муроҷиат ба Худост бо дархости муҳофизат аз ин беморӣ. Мусиқии таронаро овозхон Баҳодур Илҳомӣ таҳия кардада, муаллифи шеъри он шоираи шинохтаи тоҷик Фарзона аст.
Онро худи муаллиф Баҳодур Илҳомӣ, инчунин Шермуҳаммад Шерматов, Дилрабо Қурбонова, Нозимҷон Бойназаров, Низомҷон Азимов, Баротҷон Шерматов ва Илёс Очилов иҷро мекунанд.
10 000 ниқоби ройгон
Ҳукумати Тоҷикистон эълон кард, ки барои ҷилавгирӣ аз сирояти эҳтимолии бемории КОВИД-19 бештар аз 2 миллион кӯдаку наврасро ба таътили дуҳафтаина мефиристад ва чорабиниҳои оммавиро манъ мекунад.
Вазорати маорифи Тоҷикистон рӯзи 25-уми апрел гуфт, қарори таътили муваққатӣ дар тамоми кӯдакистону мактабҳо ва муаасисаҳои таълимии дигар дар ҷаласаи Ситоди ҷумҳуриявӣ оид ба пешгирӣ аз бемории КОВИД-19 дар шаҳри Душанбе қабул шуд.
Дар баёния омадааст, ки "ҷиҳати ҳифзи солимии ҷомеа ва бехатарии аҳолӣ, махсусан кӯдакону наврасон дар муассисаҳои томактабӣ, муассисаҳои таҳсилоти миёнаи умумӣ, муассисаҳои таҳсилоти ибтидоии касбӣ ва муассисаҳои таҳсилоти миёнаи касбӣ шурӯъ аз рӯзи 27-уми апрел то 10-уми майи соли 2020 муваққатан таътил эълон карда шавад."
Вазорат гуфтааст, дар Тоҷикистон 662 кӯдакистон вуҷуд дорад, ки дар онҳо бештар аз 102 ҳазор кӯдак таълим мегиранд. Дар мактабҳои кишвар тақрибан 2 миллиону 400 ҳазор наврас таълим мегиранд ва ба онҳо 124 ҳазор муаллим дарс мегӯянд. Дар умум бештар аз 2 миллиону 245 ҳазор кӯдаку наврасу ҷавонон ва 143 ҳазор омӯзгорро ба таътили дуҳафтаина фиристодаанд.
Феълан кор намекунад
Асомиддин Бобоев, як масъули Раёсати маорифи шаҳри Душанбе ба Радиои Озодӣ гуфт, аз рӯзи душанбеи 27-уми апрел то рузи 10-уми май дарсу машғулиятҳо дар боғча ва мактабҳои Душанбе қатъ мешаванд. Ҷаноби Бобоев афзуд: "Аз 27-уми апрел то 10-уми май дар тамоми муассисаҳои таълимии пойтахт новобаста аз шакли моликият, муассисаҳои таҳсилоти томактабӣ, ба истиснои муассисаҳои миёна ва олии касбӣ, мактабҳои олӣ ба мо дахл надорад, таътили муваққатӣ мешавад. Дар ҳамин рӯзҳо муассисаҳои таълимӣ пурра бо маводи зиддивирусӣ безарар гардонида мешаванд, барои пешгирӣ аз ҳама бемориҳои сироятӣ.” Дарсҳо дар донишгоҳҳои олӣ маъмулӣ ва то замони дастури баъдӣ идома мекунанд.
Ба думболи баёнияи вазорат, хабаргузории давлатии “Ховар” гуфт, ки ситоди ҷумҳуриявӣ, ки онро нахуствазир Қоҳир Расулзода раҳбарӣ мекунад, қарор кард, баргузор кардани ҳамагуна чорабиниҳои оммавӣ, аз қабили машварату ҳамоишҳо, чорабиниҳои варзишӣ, намоишҳои кино ва театр манъ карда шавад. Маълум нест, ҳукми иҷрои ин дастур то кай аст.
Мақомоти Тоҷикистон гуфтаанд, то ҳол ҳеч мавриди сирояти бемории КОВИД-19 дар кишвар сабт нашудааст, вале фавти чандин нафар аз бемории илтиҳоби шуш ва дафни ғайриоддӣ, шитобкорона ва бе риояти на ҳама аз рукнҳои исломӣ, шубҳаву гумонҳо дар бораи баёнияҳои мақомотро зиёд кард. Баръакси Тоҷикистон дар се кишвари ҳамсояи он Чин, Узбекистон ва Қирғизистон мавридҳои зиёди КОВИД-19 сабт шудааст ва ин ҳам шубҳаву гумон дар бораи онки вирус ба Тоҷикистон наомадааст, зиёдтар кардаааст.
Шубҳаву гумон дар бораи баёнияҳои мақомот
Дигар сабаби нобоварӣ ба баёнияҳои мақомот, маҳдуд будани озодии баён ва худсензура дар матбуоти мустақили Тоҷикистон ва пинҳонкории мақомот аст, ки дар гузашта саъй кардаанд, сабабҳои аслии рӯйдодҳои муҳиме дар кишвар ошкор нашавад. Тоҷикистон то кунун дар ҳисоби чанд кишвари ангуштшуморе ворид аст, ки дар онҳо бемории КОВИД-19 сабт нашудааст, вале Созмони Ҷаҳонии Тандурустӣ рӯзи 23-уми апрел эълон кард, ки барои ошноӣ бо вазъ гурӯҳе аз мутахассисонашро ба Тоҷикистон мефиристад. Рӯзҳои ахир бисёриҳо аз мақомот даъват карданд, барои пешгирӣ аз эҳтимоли сирояти беморӣ дар донишгоҳу мактабҳоро таътил эълон кунанд.
Бино ба гузориши Дафтари ҳамоҳангсози барномаҳои Созмони Милал дар Тоҷикистон то рӯзи 17-уми апрели имсол дар Тоҷикистон ҳеҷ мавриди сирояти КОВИД-19 сабт нашудааст. То ин рӯз дар кишвар 2262 озмоиши тиббӣ барои маълум кардани коронавируси нав анҷом шудааст, вале ҳамаи онҳо “манфӣ” будаанд. Созмони Ҷаҳонии Тандурустӣ, моҳи марти имсол бо ирсоли як ёддошт ба номи Озода Раҳмон, раҳбари Дастгоҳи раёсати ҷумҳурии Тоҷикистон гуфтааст, азбаски КОВИД-19 ба ҳамаи кишварҳо таҳдид мекунад, хуб аст, агар дар кишвар меъёрҳои фосилагирии иҷтимоӣ, карантин ҷорӣ ва қотеона риоят шавад.
Дар ин ёддошт омадааст: "Кишварҳо метавонанд ба ғайр аз ин чораҳои дигар, ба мисли бастани мактабу донишгоҳҳо, кор аз хона, ба ҳадди аққал коҳиш додани нақлиёти ҷамъиятӣ”-ро баррасӣ намоянд. Дар Тоҷикистон ҳарчанд баъзе аз чорабиниҳои идонаву умумиро лағв карда, масҷидҳоро бастанд, аммо то рӯзи 25-уми апрел мактабу корхонаҳо мисли маъмулӣ кор мекарданд.
Як қарори дигари Ситоди ҷумҳуриявӣ оид ба пешгирӣ аз сирояти КОВИД-19 дар бораи манъи содироти ғалладона аз Тоҷикистон будааст. Хабаргузории “Ховар” мегӯяд, ки дар ситод қарор шуд, ки бо “мақсади таҳкими амнияти озуқаворию таъмини бозори истеъмолӣ бо маҳсулоти ватанӣ аз таърихи 25-уми апрели соли 2020 аз ҳудуди ҷумҳурӣ ба хориҷ содир кардани ҳама гуна маҳсулоти ғалладонагию лубиёгиҳо, аз қабили орду гандум, шолӣ, биринҷ, наск, нахӯду мош, тухми паранда, картошка ва ҳама навъи гӯшт муваққатан манъ карда шавад."
Аз панҷ кишвари Осиёи Миёна дар сетоаш вируси COVID-19 ба қайд гирифта шудааст ва аз ин рӯ, дар бораи ҷаншнгирии анъанавии Навруз-21 март маҷоли сухан гуфтан ҳам набуд. Аммо тоҷикистониён (ва ҳамчунин туркманҳо) тарки анъанаи деринаи худ накарданд ва Наврузро бо ҷашнҳои ҳамагонӣ ва раҳпаймоиҳои пурдабдаба пешвоз гирифтанд. Расонаҳо дар мавриди кароновирус ба тоҷикистониён чӣ гуфтанд, ки онҳо дилпурона дар Навруз ба сайру гашт баромаданд? Дар ин бора матлаби моро мутолиа намоед
Хабарҳои нахустини оид ба коронавирус -COVID-19 дар ВАО-тоҷик ҳануз дар моҳи январ пайдо шуданд, замоне ки ин беморӣ дар Осиё шуруъ ба паҳншавӣ дошт. Расонаҳои маҳаллӣ ба сустӣ дар бораи навъи ҷадиде аз вирус менавиштанд, ки ба Чину Корея ҳамла мекунад. Ин матлабҳо қариб ки мавриди таваҷҷуҳи аудитория қарор намегирифтанд, масалан, дар сомонаи “Азия-Плюс” ба матлаби нахустинаш бо пайванд ба “Медуза”, ки ба мавзуи короновирус бахшида шуда буд, ҳамаги 575 корбар таваҷҷуҳ намудааст. Кӣ гуфтан метавонист, ки ҳамагӣ якунимоҳ баъд матлабҳо дар ҳамин мавзуъ дар сомонаи басташудаи “Азия-Плюс” то 40 ҳазор бинанда пайдо мекунанд. Дар ин мавзуъ ба зудӣ дар сомонаи нашрия ба андозае матлаб ҷамъ шуд, ки “Азия-Плюс” рубрикаи махсусе бо номи “Ҳама чиз дар бораи короновируси чинӣ” кушод ва то рузи душанбе-23 март алакай матнҳои ҷамъоваришуда 23 саҳифара ташкил доданд
Дар айни ҳол ҳамаи рӯзноманигорони тоҷикро лозим меомад, ки дар шароити ниҳоят шадид кор кунанд: аз аввали моҳи март, мақомоти марбута бо хабарнигорон дар бораи он, ки дар ҷумҳурӣ чӣ ҳодиса рӯй медиҳад, иттилоъ намедоданд, аммо бо вуҷуди хомӯшии комил давлат як қатор чораҳо низ андешид, масалан, бемористонҳоро омода намуд ё фурудгоҳҳоро баст. Пайдо кардани коршиносони салоҳиятдор оид ба ин мавзӯъ он қадар осон набуд, илова бар ин, ҳазорҳо хабару иттилоияҳои қалбакӣ-дуруғин бар сари ВАО афтоданд, ки сарфаҳм рафтанашон кори осон набуд.
Муддати тӯлоние дар расонаҳои Тоҷикистон ҳикояҳои инсонии марбут ба коронавирус вуҷуд надоштанд. Вақте дар аксари кишварҳо шаҳрвандони воридшударо дар ҳолати карантин қарор медоданд, Тоҷикистон низ аз ин кор пайравӣ намуд. Аммо агар дар дигар давлатҳо одамоне, ки дар карантин буданд, бо хабарнигорон бо майли том тамос мегирифтанд, дар Тоҷикистон то охирин лаҳзаҳо расонаҳо намедонистанд, ки бо мардум вақти дар карантин буданашон чӣ рух медиҳад.
Ин сукутро сомонаи нави Your.tj шикаст: 17 март дар он қиссаи Таҳмина Нағзибекова нашр шуд, ки баъди бозгашт аз Амрико ва ҳамзамон дар вазъи бордорӣ ба карантин уфтода, гирифтори шароити ваҳшатноке гардид. Ин қиссаро билофосила дигар расонаҳо ҳам нашр намуда, дар бораи саргузашти Таҳмина нақл карданд. Масалан,”Азия-Плюс” ҳамин қиссаро баъди Your.tj бо тафовути якчанд соат нашр кард. Дар ҳар ду ҳолат ҳам Таҳмина аз шароити ғайриинсонии истироҳатгоҳи аз замони шуравӣ ба мерос монда, ки дар он мусофирони ба тозагӣ баргаштара ҷой дода буданд, дар бораи дағалии кормандони тиб ва набудани оби нушокӣ нақл мекард.
Таҳмина Нағзибекова, АП
Тахминан як руз баъд Таҳмина дар саҳифаи фейсбукиаш бар бораи он хабар дод, ки ӯро ба ҳуҷраи дигар гузаронидаанд, ки шароиташ андаке беҳтар аст. Пас аз се рузи нашри қиссаи Таҳмина, “Азия-Плюс” матлаби дигаре аз минтақаи карантин нашр намуд, ки дар он шароити буду бошро комилан баръакс тавсиф мекарданд. Қаҳрамони мақола Ситора Ҷонмамадова дар бораи он нақл мекард, ки чи тавр кормандони тиб хушмуомилаанду чи тавр дар онҷо ғизои болаззат медиҳанд. Алакай баъди Навруз “Радиои Озодӣ” нақл кард, ки ба лутфи танқид дар ВАО тахминан шароити будубоши 5оо тоҷикистонии дар карантин бударо беҳтар намудаанд.
Пас аз он ки Тоҷикистон парвози тайёраҳоро манъ кард, нашрияи Your.tj ба гирдоварии достонҳои тоҷикистониёне шуруъ кард, ки вобаста ба карантин ба Ватан баргаштан наметавонанд.
Ҳангомаҳо ва навбат барои хариди орд
Радиои Озодӣ
ВАО хабар медоданд, ки дар заминаи чунин воҳимаҳо нархи маводи ғизоии асосӣ якбора баланд гардид.
Озмоишҳо
Муллораҷаб Юсуфӣ
Чунин озмоишро хабарнигорони Your.tj низ гузаронданд: хабарнигор аз чанд озмоишгоҳи Душанбе бо баҳонаи тамос доштанаш бо шаҳрванди Итолиё, ки аз сафари Бадахшон баргаштааст, дидан кард ва тавонист озмоишҳоро бисупорад. Дар ҳамин ҷо хабар ҳам додаанд, ки Тоҷикистон дар ихтиёри худ 3 ҳазор тест дорад, ки онҳоро аз тариқи Созмони ҷаҳонии тандурустӣ ва Россия ба даст овардааст.
Бо ҷашнҳои оммавӣ чи бояд кард?
Аммо, воқеан, достони аҷибтарин омодагӣ ба ҷашни Навруз аст. Гап сари он аст, ки бесарусомонӣ дар бозорҳои маводи ғизоӣ пас аз он оғоз ёфт, ки Вазорати илм ва маъорифи кишвар тасмим гирифт роҳпаймоиҳоро оид ба омодагӣ ба ҷашни Навруз ва 30- солагии истиқлоли кишвар таваққуф кунад ва тасмимашро ҳамчун пешгирӣ аз интишори короновирус номид. Тоҷикистониён алайҳи раҳпаймоиҳо бо иштироки донишҷуён солҳо боз бидуни натиҷа дар расонаҳо мунтазам мегуянд, вале пас он ки мақомот ногаҳон довталабона онро манъ карданд, мардум фикр карданд, ки вазъ дар кишвар тамоман бад аст.
Радио Озодӣ
Дар нимаи рузи 13 март вазири тандурустии ҶҚ Елжан Биртанов дар нишасти хабарии махсус ба журналистон оид ба сабти аввалин ҳолати гирифторӣ ба короновирус дар кишвар хабар дод. 15 март оид ба аввалин ҳолати COVID-19 мақомоти Узбекистон эълон карданд. 18 март дар мавриди бақайдгирии ҳолатҳои гирифторӣ бо короновирус мақомот Қирғизистон гуфтанд.
НИАТ “Ховар”
19 март журналистон хабар доданд, ки рузи 20 март дар кишвар масҷидҳо барои намозгузорон кушода мешаванд. 20 март расонаҳои ватанӣ дар бораи он хабар доданд, ки СҶТ ба мақомоти Тоҷикистон тавсия медиҳад, ки аз маросимҳои оммавӣ худдорӣ намояд, аммо субҳи 22 март ҳамаи каналҳои телевизионии давлатӣ пахши мустақими ҷашни ботантанаи Наврузро бо иштироки президенти кишвар-Эмомалӣ Раҳмон ва ҳазорон тоҷикистониён ба сифати тамошобинону иштирокчиён шуруъ намуданд. Дар шаҳрҳои кишвар гуруҳ -гуруҳ одамон бо либосҳои идона сайру гашт мекарданд, тамоми консерту ҷашнвораҳои қаблан эълоншуда баргузор мешуданд. Аксарияти журналистони тоҷик аз паси ҷашнҳои дурударозӣ наврузӣ рафтанд, ба истиснои ВАО давлатӣ ва мухбирони нашрияҳои мустақил аз нақл дар бораи ҷашн худдорӣ намуданд.
Видеоролики обновлены до 16 апреля (смотрите ниже)
Пандемия вируса COVID-19 уже охватила 199 стран. В мире зарегистрировано 872893 случаев заболевания, из них 43271 имели летальный исход. Таджикистан до сих пор остается в стороне от мировой эпидемии.
По состоянию на начало апреля 2020 года случаев заражения коронавирусной инфекцией в стране не зарегистрировано.
Противоэпидемический штаб усилил контроль в приграничной зоне. Все приезжающие люди помещаются на обязательный 14-дневный карантин в санатории и инфекционные клиники в Душанбе, Варзобе, Согдийской и Хатлонской областях и других районах.
Министерство здравоохранения республики сообщило, что за все время на карантин были размещены 6159 человек. Тех, кто самовольно покидает карантинную зону, полиция принудительно вернет в больницу. Административная или уголовная ответственность за побег пока не грозит.
Департамент по экономическим и социальным вопросам ООН опубликовал статистику. Согласно этому исследованию, в стране низкий процент пожилого населения, для которого эпидемия особенно опасна.
- 35% населения составляют несовершеннолетние дети
- 35% молодежь до 24 лет
- 19% людей в возрасте до 59 лет
- 11% приходится на пожилых людей
Средняя продолжительность жизни составляет 73,7 лет. В Италии, наиболее пострадавшей от коронавируса, этот показатель гораздо выше – 83,5 года.
Туризм в Таджикистане не сильно развит. По сравнению с европейскими государствами, страну меньше посещают иностранные туристы. Местные аэропорты принимают небольшое количество пересадочных рейсов, а стоимость билетов довольно высокая. Такая отстраненность от мирового туризма могла пойти на пользу стране, так как инфекция распространилась по миру в основном вместе с путешественниками. Местные жители путешествуют мало по сравнению с другими странами. Позволить отпуск за границей могут позволить себе немногие. Значительная часть населения уезжает на заработки за рубеж, и возвращается домой один раз в год.
Основные транзитные международные пути проходят через Казахстан и Китай, которые были закрыты в самом начале распространения вируса. Обязательный карантин для въезжающих из-за рубежа был введен уже в конце декабря, когда в КНР только заговорили о вероятной эпидемии.
Уровень здравоохранения в стране ниже, чем в Европе и Северной Америке. Есть вроятность, что если на территории Таджикистана есть заболевшие, эти случаи не были диагностированы. Но это только предположения самих граждан Таджикистана. Кроме того, во многих случаях заболевание протекает без симптомов или в легкой форме простуды. Многие люди лечатся дома и не обращаются к медикам как и во многих странах. Диагностика респираторных заболеваний и пневмонии применяется не во всех медицинских учреждениях. В больницах наблюдается нехватка оборудования и экспресс-тестов для диагностики Sars-Cov-2. Было только 2000 тест-систем на 10 миллионов человек. Не все врачи умели правильно обращаться с ними. В последние дни в Таджикстан привезли большую партию средств защити и оборудования, а медики проходят срочное обучение для обеспечения качественного лечения.
В декабре в стране зафиксировали вспышку острого гриппа. Признаки были нетипичными для этой болезни: сильная лихорадка, кашель и рвота. Некоторые эпидемиологи утверждают, что большая часть населения уже переболела инфекцией COVID-19 и выработала иммунитет.
Вирусолог Михаил Фаворов считает, что существенную помощь оказало окуривание помещений сухой травой гармала, которую традиционно используют в Средней Азии. Она эффективно обеззараживает помещения. Весомый вклад в борьбе с вирусом внесли и религиозные привычки — перед чтением молитвы мусульмане совершают омовение. Люди пять раз в день тщательно моют руки, лицо и ноги, чем снижают риск заражения многими инфекциями.
Президент Таджикистана Эмомали Рахмон распорядился принять срочные меры по подготовке специалистов высокого уровня. Учреждения сферы здравоохранения должны быть готовы к приему множества больных с осложнениями пневмонии. Клиники получат современное медицинское оборудование и несколько аппаратов ИВЛ. Начато строительство больницы на 300 коек в Дангаринском районе. Во всех поселках будут созданы медицинские центры. Министерство социальной защиты начало набор группы волонтеров для проведения разъяснительных работ среди населения.
Занятия в школах, вузах и детских садах продолжаются, так как до сих пор не было выявлено ни одного случая заражения коронавирусом. Правительство ограничило проведение общественных мероприятий, чтобы избежать большого скопления граждан. Пятничные намазы в мечетях запрещены.
Россия отправила Таджикистану 20 000 тестов для выявления COVID-19. КНР передала наборы реагентов для выявления коронавируса для 2000 исследований, а также 1000 защитных комбинезонов и 500 бесконтактных термометров.
Дар моҳи декабри соли 2019 дар шаҳри Ухани Чин хурӯҷи пневмония сабт карда шуд, ки он бо таъсири намудани номаълуми коронавирус ба вуҷуд омадаст. Аввалин шахсони ба ин бемори дучоршуда, меҳмонони бозори маҳсулотҳои баҳрии ҳамин минтақа мебошанд ва баътар аниқ шуд, ки ин намуди вирус аз одам ба одам мегузарад.
Аз рӯйи охирон маълумотҳо моҳи феврал дар Чин зиёда аз 85000 одамон бемории коронавирус шуда, зиёда 2700 нафар фавт кардаанд. Берун аз Чин одамони ба коронавирус дучоршуда зиёда аз 4000 ташкил медиҳад, ки дар давлатҳои ба монанди Итолиё, Эрон, ИМА, Канада, Русия, Япония, Кореяи Ҷанубӣ, Тайланд, Австралия ва ғайра қайд карда шудаанд.
Синдроми респиратории осиёи наздик (СРОН) вируси бемории респираторӣ буда, бо тасири коронавируси нав ба амал омадааст, ки он бори аввал дар Арабистони Саудӣ соли 2012 ба қайд гирифта шуда буд.
Коронавирусҳо оилаи калони вирусҳое, ки имконияти ба амал овардани бемориро аз шамолхурии одӣ то ба синдроми респиратории вазнин дорад.
Аломатҳои одии СРОН ин таби баланд, сулфа ва нафасгирӣ мебошад. Аммо, бисёр ҳолатҳои ин бемори дар лабораторияҳо ҳамчун бемориҳое, ки бе ягон аломатҳо ба вуҷуд омадаанд қайд шудаанд.
Тақрибан 35-40% беморони бо СРОН сабт шуда, фавт намудаанд. Бисёри ҳолатҳои гузариши ин вирус аз як шахс ба шахси дигар танҳо ҳангоми алоқаи зич, мисол ҳангоми расонидани тиббӣ бе воситаҳои муҳофизатӣ мегузарад.
Тахмин карда мешавад, ки хурӯҷи вирус бо расонидани ёрии тиббӣ вобаста, асосан дар Арабистони Садуӣ, АМА ва Кореяи Ҷанубӣ бисёр мебошад.
Аломатҳо (Симптомҳо)
Зуҳуроти клиникии сирояти СРОН аз набудани ягон аломатҳо ва ё аломатҳои респирптории сабук то бемории бемориҳои шадиди роҳи нафас ва фавт иборатанд.
Расми хоси СРОН ин асосан табларзаи баланд, сулфа ва нафасгирӣ меошанд ва одатан, аммо на ҳамеша пневмония ошкор карда мешавад. Аломатҳои гастроэнтрологӣ, аз ҷумла дарунравӣ низ сабт карда мешаванд. Дар ҳолати вазнини ин беморӣ ҳабси нафас пайдо мешавад, ки вентилятсияи механикӣ ва кӯмакро дар шаъбудаи реаниматсионӣ талаб мекунад. Ба назар расида истодааст, ки нн вирус асосан дар байни одамони калонсол, онҳое, ки систмеаи иммунитети паст дошта ва шахсони гирфитори бемориҳои музмин (хроникӣ), аз қабили саратон, бемориҳои музмини шуш ва диабет мебошанд бемории шадидро ба амал меоранд.
Сарчашмаи вирус
СРОН вируси зоонотикӣ, яъне вирусе, ки байни ҳайвоноту одамон мегузарад. Таҳқиқотҳо нишон доданд, ки одамон тавассути алоқаи мустақим ва ғайримустақим бо шутурони сироятёфта сироят меёбанд.
Пайдоиши ин вирус то ҳол пурра маълум нест, аммо тибқи таҳлили геномҳои гуногуни вирус, чунин ҳисобида мешавад, ки он дар байни “кӯршапаракҳо” сарчашма гирифта, ба шутурҳои якпокка гузариш намудааст.
Роҳи гузариш
Гузариш аз ҳайвон ба одам: Маълумоти пурраи аниқ оиди гузариш вуҷуд надорад, аммо шутурони якпок мумкин аст, ки сарчашмаи асоси СРОН ва манбаи сироят ба одамон бошад. Дар шутурҳо дар якчанд кишварҳо, аз ҷумла Миср, Оман, Қатар ва Арабистони Саудӣ ташхис шудаанд.
Гузариш байни одамон: ин вирус ба одамон бо осонӣ гузариш намекунад, агар ягон алоқа вуҷуд надошта бошад, масалан ҳангоми расонидани ёрӣ бе воситаҳои муҳофизатӣ. Дар муассисаҳои тиббӣ гурӯҳҳо ба вуҷуд омадаанд, ки дар он ҷой гузариш байни одамон бештар аст, хусусан агар усулҳои пешигрӣ ва назорати сироят ба таври кофӣ иҷро нашуда бошанд. Гузариши сироят аз одам ба одам маҳдуд буда, дар байни аъзоёни оила, беморон ва кормандони соҳаи тиб рух медиҳад.
Пешгирӣ ва табобат
Айни замон ягон, доруи мушаххас ё ваксина барои ин беморӣ вуҷуд надорад. Бо вуҷуди ин, якчанд ваксинаҳо ва доруҳо таҳия шуда истодаанд. Имрӯзҳо, табобат аз таъин кардани терапияи нигоҳубин, вобаста ба ҳолати бемор иборат аст.
Ҳамчун як чораи умумӣ, ҳар касе, ки ба фермаҳо, бозорҳо, говхонаҳо ва ё ҷойҳои дигар, ки намудҳои дигари ҳайвонтҳо ҳастанд, ҳангоми ба ин ҷойҳо ташриф овардан, бояд ҷораҳои мумии гигиениро риоя намуд, аз ҷумла шустани дастҳо пеш аз он ки ба ҳайвонҳо расидан мебошд.
Истеъмоли маҳсулоти хом ё нокифоя пухташудаи ҳайвонотӣ, аз ҷумла шир ва гӯшт, бо хатари сироятёбӣ бо микроорганизмҳои гуногун алоқаманд аси, ки аз он одамон метавонанд касал шаванд. Маҳсулоти дуруст пухта ё пастеризатсияшудаи ҳайвонот, ки хӯрдан бехатар аст истеъмол кардан мумкин мебошад.
Абдураимзода Ш., Сардори қисми тиббии факултети №4
Академияи ВКД Ҷумҳурии Тоҷикистон, подполковники милитсия.
Delta Air Lines ва Ҳавайӣ Эйр ҳавопаймоҳо бо Маркази назорати бемориҳо ва пешгирии бемориҳои ИМА ва кормандони соҳаи тандурустии Ҷопон масири ҳамсарон аз Нагоя, Ҷопон, ки пас аз бозгашт аз Ҳавайӣ бо коронавирус ташхис шудааст, ҳамкорӣ мекунанд, менависад USA Today.
Масъулони соҳаи тандурустии Ҳавайӣ мегӯянд, ки ҷуфти беш аз 60-сола аз 28 январ то 7 феврал дар Ҳавайӣ монд ва пас аз дар бемористон дар Ҷопон ба бемории коронавирус мусбӣ гузашт.
Марде, ки қаблан аз занаш ташхис шудааст, бо ҳамсараш рӯзи 3 феврал бо як ҳавопаймои Ҳавайии Ҳавайӣ аз Каҳулуи, Ҳавайӣ ба Гонолулу парвоз кардааст. Ҳарду пас аз 265 феврал бо парвози 6 Delta аз Гонолулу ба Нагоя ба хона парвоз карданд.
Намояндаи ҷазираҳои Ҳавайӣ Алекс Да Силва ба нашрия гуфт: "Марказҳои Назорати пешгирӣ ва пешгирии бемориҳо (CDC) аз мо маълумот дар бораи парвози HA265 аз Каҳулуи ба Гонолулу 3 феврали соли 2020 интиқол дода, як меҳмони япониеро, ки пас аз бозгашт ба Япония бемор шудааст, талаб карданд. ба ӯ ба воситаи дигари интиқолдиҳанда бо Ковид-19 ташхис карда шуданд. "
Вай афзуд, ки ин ширкат бо масъулини соҳаи тандурустӣ барои огоҳ кардани мусофирон кор мебарад ва аллакай бо кормандоне, ки ин парвозро анҷом додаанд, тамос гирифтааст.
Директори беҳдошти Ҳавайӣ Брюс Андерсон рӯзи 14 феврал гуфт, ки ҳамсарон дар рӯзҳои истироҳатии Гранд Вайкикиан Ҳилтон дар Оаху буданд, вақте ки мард 3-юми феврал ба нишонаҳои нишона оғоз кард. Он вақт ӯ аз кӯмаки тиббӣ муроҷиат накард, аммо ҳангоми бозгашт ба Ҷопон дар беморхона бистарӣ шуд. Дар аввал, вай пеш аз ташхиси коронавирус ба пневмония ташхис карда буд.
Сухангӯи матбуот Ҷанис Окубо ба радиои ҷамъиятии Ҳавайӣ гуфт, ки баъдтар шӯъбаи тандурустӣ огоҳ карда шуд, ки зани марди бемор низ дар беморхона бистарӣ шудааст.
Доктор Сара Парк гуфт, ки мансабдорон боварӣ доранд, ки ин мард дар вақти Ҷопон ё ҳангоми парвоз ба Ҳавайӣ сироят ёфтааст, зеро ӯ тақрибан 5 рӯз пас аз расидан нишонаҳои беморӣ пайдо кардааст. Ин ба назарияи кунунии CDC дар давраи инкубатсияи вирус мувофиқ аст.
"Дар ҳоли ҳозир, мо тамаркуз ба кӯшиши фаҳмидани он ки ин шахс метавонад тамоси наздик ва дарозмуддат дошта бошад" гуфт Пак ва қайд кард, ки мансабдорон ба омӯхтани масири ин мард ҳангоми сафараш ба Оҳу тамаркуз кардаанд, зеро буд, ки ӯ нишонаҳои буд.
"Пас аз мондан бо меҳмоне, ки дертар бо COVID-19 ташхис шудааст, Гранд Вайкян ҳамаи тавсияҳои мақомоти тандурустии кишварро иҷро кард" гуфт Лорен Ҷорҷ, Директори коммуникатсия дар Hilton Grand Vacations. "Гарчанде ки Вайки Грандӣ чун ҳамеша маъмул аст, мо бо ҳама меҳмонони ҳозира ва оянда кор мекунем, то онҳо бароҳатӣ ва бехатарии худро таъмин кунанд."
Ин хабар пас аз чанд рӯз пас аз эълони баста шудани 150 меҳмонхонаи Чин эълом шуд, ки тақрибан 33 утоқ баста шудааст.
Мақомоти Ҳавайӣ мегӯянд, ки то ҳол ҳолатҳои тасдиқшудаи вирус дар ин кишвар вуҷуд надорад. Тибқи CDC, 15 ҳолат дар Иёлоти Муттаҳида дар ҳафт иёлот вуҷуд дорад: Аризона, Калифорния, Иллинойс, Массачусетс, Техас, Вашингтон ва Висконсин.
Рӯзи 13 январ яке аз беморон аз маркази эпидемия дар Вуҳан (Хитой) баргашт ва вирусро ба шавҳараш интиқол дод, ки ӯ дар он ҷо парвоз накардааст. Вай аввалин шахсе буд, ки вирусро аз шахси дигар дар Иёлоти Муттаҳида гирифтааст.
То имрӯз дар Ҷопон 75 ҳолати тасдиқшудаи коронавирус ва як марг ба қайд гирифта шудааст. Мувофиқи Кортҳои пайгирии Донишгоҳи Ҷон ҲопкинсСешанбе, 17 феврал, соати 00:18 саҳар, вирус дар саросари ҷаҳон 73 нафарро сироят карда, 451 нафарро куштааст. 1875 13 бемор шифо ёфтанд.
Объекти stdClass ([term_id] => 1 [ном] => Дигар [таксономия] => категория [slug] => no_theme)
Объекти stdClass ([term_id] => 12 [ном] => Дар ИМА [таксономия] => категория [slug] => novosti-ssha)
Объекти stdClass ([term_id] => 21371 [ном] => хуруҷи [таксономия] => post_tag [slug] => vspyshka-bolezni)
Объекти stdClass ([term_id] => 28340 [ном] => коронавирус [таксономия] => post_tag [slug] => коронавирус)
Объекти stdClass ([term_id] => 28353 [ном] => Коронавирус 2019-nCoV [таксономия] => махсус [slug] => kitajskij-koronavirus)
Читайте также: