Коронавирус дегеніміз не википедия

2019 жылғы желтоқсан айында пайда болып, бүгінде дүние жүзін дүрліктіріп тұрған коронавирустың ресми атауы – Covid-2019. Індет Қазақстанға да жеткен соң, елде қауіпсіздік шаралары күшейтіліп, коронавирус мәселелері бойынша Telegram-бот іске қосылды.

Informburo.kz Дүние жүзілік денсаулық сақтау ұйымының кеңесі бойынша Covid-2019 туралы жиі қойылатын сұрақтардың жауабын, дерттен сақтану жолын ұсынады.

Covid-2019. Бұл не?

Covid-2019 – коронавирустың осы уақытқа дейін анықталмаған жаңа түрі. Коронавирустар көбіне жануарларды зақымдайтын вирустар тұқымдасы болып табылады, бірақ кей жағдайда адамға да жұғуы мүмкін. Covid-2019 – коронавирустың адам ағзасына әсер ете алатын жетінші түрі.

Коронавирустың қаупі қандай?

Қалыпты жағдайда Covid-2019 жұқпасынан кейін асқыну қаупі жоқ. Бұл вирус:

65 жастан асқан адамдарға;
бес жасқа дейінгі балаларға;
жүкті әйелдерге;
иммунитеті әлсіз не жүрек, өкпе, бүйректің созылмалы аурулары бар адамдарға қауіп туғызуы ықтимал.

Сырқат кей науқастарда ауыр түрде өтіп, пневмония мен тыныс алудың қиындауына әкелуі мүмкін. Сирек жағдайда вирус өлімге әкеледі.

Covid-2019 симптомдары

Коронавирус кәдімгі тұмау тәрізді болғандықтан, оның алғашқы белгілерін көп адам байқай бермейді. Дегенмен, дәрігерлер келесі симптомдар білінсе, бірден дабыл қағуға кеңес береді:

дене қызуының көтерілуі, жоғары тепмература;
құрғақ қатты жөтел;
бастың ауруы;
кеуде тұсының ауруы;
ентікпе және тыныс алудың бұзылуы;
жүрек қағысының жиілеуі;
пневмония;
безгек;
мұрынның бітуі;
фарингит;
диарея.

Осындай симптомдарды байқасаңыз, 103 нөміріне хабарласып, бірден медициналық мекемеге хабар беріңіз. Әсіресе вирус тараған елдерден сапарлап келген болсаңыз, міндетті түрде тексерілген жөн.

Коронавирус қалай жұғады?

Коронавирус респираторлық жолмен жұғады.

Covid-2019 инфекциясын жұқтырған адаммен жақын байланыссаңыз, қауіпті дертке шалдығуыңыз әбден мүмкін. Инфекция ауру жұқтырған адамнан келесі адамға жөтелгенде не түшкіргенде науқастың мұрнынан, аузынан бөлінетін ұсақ тамшылар арқылы беріледі. Бұл тамшылар заттардың бетіне, есік тұтқасына түседі. Ол заттарды ұстаған адам қолын жумастан көзіне, мұрнына немесе аузына тигізсе, ауруды жұқтырады. Сондықтан, коронавирусқа шалдыққан адамнан 1 метрден аса қашықтықта жүру маңызды. Қазіргі уақытта ғалымдар вирустың заттардың бетінде қанша уақыт тіршілік ететінін анықтауда. Вирус бір сағаттан бірнеше күнге дейін өміршеңдігін сақтай алады деген болжам бар. Сондықтан, вирусты өлтіру және олардың адамға жұғуына жол бермеу үшін қарапайым дезинфекциялаушы заттарды қолдануға болады.

Коронавирустан қалай сақтану керек?

Дүние жүзілік денсаулық сақтау ұйымының инфекцияның алдын алуға беретін кеңестері:

Қолды әр жарты сағат сайын 20 секунд бойы сабындап жуу;
Микробтарды өлтіруге антисептик көмектеседі. Медициналық спирт те қолдануға жарайды. Егер спиртке аллергия бар болса, санитайзерді пайдаланыңыз;
Түшкіргенде және жөтелгенде мұрын-аузыңызды қағаз майлықпен не шынтағыңызбен жабыңыз. Содан кейін майлықты жабық контейнерге тастап, қолыңызды жуыңыз;
Қолыңызды көзіңізге, мұрныңызға және аузыңызға тигізбеңіз, бұлар вирустың "кіріс қақпасы" саналады;
Жөтел, жоғары температура және тыныс алу мүшелері ауруларының басқа симптомдары бар адамдардан аулақ жүріңіз;
Адам көп жиналатын қоғамдық орындарға, той-томалақ, жиындарға бармай, үйде отыруға тырысыңыз;
Адамдармен қол алыспай, қашықтықтан амандасқан жөн;
Іссапардан бас тартып, әлем бойынша саяхатты шектеңіз;
Үйдің терезесін жиі ашып, ауаны тазартып тұрыңыз;
Қоғамдық көлікті жиі пайдаланбаған жөн;
Қолма-қол ақшадан бас тартып, төлемді мүмкіндігінше банк картасы арқылы жасаңыз;
Бөлмені жиі желдетіңіз;
Табиғат пен фермалардағы жануарлардан аулақ жүріңіз;
Ет пен жұмыртқаны ұзақ уақыт қайнатып не пісіріңіз, яғни, шала піскен күйінде тұтынбаңыз;
Температура көтерілгенде, жөтелгенде және тыныс алу қиындағанда дереу медициналық жәрдемге жүгініңіз;
Иммунитетіңізді нығайтып, салауатты өмір салтын ұстаныңыз. Ақуыздарға, дәрумендерге және минералды заттарға бай тағамдарды тұтыныңыз.

Профилактикалық 5 шара

Денсаулық сақтау министрлігі профилактикалық 5 шараны тұрақты істеуге кеңес береді:

қол мен бетті сабынмен жиі және мұқият жуу;
қолға арналған спирттік антисептиктерді қолдану;
көп адам жиналған орындардан аулақ болу;
науқас адамдармен байланысқа түспеу;
салқын тию белгілері (дене қызуының көтерілуі, мұрынның бітелуі, жөтел, тамақтың ауруы) пайда болғанда міндетті түрде дереу үйге жедел жәрдем шақыру қажет.

Карантинге кімдер жатқызылады?

Қазақстанның Бас санитарлық дәрігерінің "Қазақстанда коронавирустық инфекцияның алдын алу бойынша шараларды ары қарай күшейту туралы" 2020 жылғы 4 наурыздағы №12 жаңа қаулысына сәйкес, Covid-19 коронавирустық инфекция бойынша қауіпті елдердің тізімі жасалды. 1А санатына жататын мемлекеттен келгендер міндетті түрде медициналық мекемеге оқшауланады. Қалғаны үй карантиніне жатады:

1 А санаты – ҚХР, Иран, Оңтүстік Корея, Италия;
1 Б санаты – Франция, Германия, Испания;
2 санат – Швейцария, Ұлыбритания, Нидерландтар;
3 санат – Бельгия, Швеция, Норвегия, Үндістан, Ирак, Филиппин, АҚШ.

Ескерту: Қазақстанның Бас санитарлық дәрігерінің 14 наурыздағы қаулысына сәйкес коронавирус бойынша қолайсыз елдер тізім өзгереді. Жаңа қаулы 17 наурыздан бастап күшіне енеді:

1 А санаты – Иран, Италия;
1 Б санаты – ҚХР, Оңтүстік Корея, Франция, Германия, Испания;
2 санат – Австрия, Бельгия, Дания, Катар, Норвегия, Нидерландтар, БАӘ, Швейцария, Швеция;
3 санат – Әзербайжан, Ұлыбритания, Ирак, Люксембург, Словения, АҚШ, Чехия, Жапония.

Үй карантинінде жатқан адамдар нені ескеруі керек?

Covid-2019-дың инкубациялық кезеңі 14 күнге дейін созылады. Дәрігерлер үйде оқшауланған науқастарға келесі кеңестерді ұсынады:

Үйден шықпаңыз;
Жабық есігі бар, жақсы желдетілетін бөлмеде жатыңыз;
Қажеттілік үшін бөлмеден шыққан жағдайда, маска киюді ұмытпаңыз;
Түшкіргенде және жөтелгенде мұрын-аузыңызды қағаз майлықпен не шынтағыңызбен жабыңыз;
Қолыңызды жиі дезинфекциялаңыз, әсіресе тамақ ішер алдында тазалық шараларын қатаң сақтаңыз;
Қолды бір рет қолданатын қағаз майлықпен сүртіңіз;
Мүмкіндігінше бөлек гигиеналық бөлме пайдаланған жөн;
Үйге қонақтардың келуін шектеңіз.

14 күндік карантинге жатқызылған адам ол аяқталғаннан кейін де 10 күнге дейін телефон арқылы медқызметкерлердің бақылауында болады.

"Мифтерге сенбеңіз!"

Жаңа вирустық инфекциялар таралғанда әдетте күмәнді, жалған ақпарат таралады. Дүниежүзілік деңсаулық сақтау ұйымы жаңа коронавирус жайында танымал мифтердің жалғандығын хабарлады:

Қытайдан келген пошта қауіпті емес – хаттар мен сәлемдемелерден жаңа коронавирус жұқтырып алуға болмайды;
Үй жануарлары, мысықтар мен иттер Covid-2019 жұқтырушысы емес. Оған ешқандай ғылыми дәлел жоқ;
Пневмонияға қарсы вакциналар жаңа коронавирустан қорғамайды. Оған арнайы екпе қажет, оны дәл қазір ғалымдар әзірлеуде;
Сарымсақ, күнжіт майы, ауыз шаюға арналған сұйықтық немесе мұрынға арналған тұз ертіндісі вирусқа қарсы көмектесетініне еш дәлел жоқ;
Антибиотик коронавирусты емдеуге көмектеспейді. Егер вирус бактериялық инфекцияға әкелсе, дәрігеріңіз антибиотик тағайындауы мүмкін, себебі анибиотик бактериялық инфекцияны емдейді. Бірақ, ол коронавирустан емделуге көмектеспейді;
Коронавирустың алдын алатын не емдейтін дәрілер жоқ. Ғалымдар қазір сондай препаратты әзірлеумен айналысуда.

Әрбір адам өз денсаулығына жауапты болып, бірден дәрігерге жүгінуі керек. Медициналық көмек симптомдарды жеңілдетуге және аурудың әрі қарай дамуына жол бермеуге көмектеседі.

Өзіңізге ыңғайлы жерден informburo.kz оқыңыз:

Если вы нашли ошибку в тексте, выделите ее мышью и нажмите Ctrl+Enter

Әлемде коронавирус тарап жатқанына төртінші ай. Вирус бүгінде пендемия деп жарияланды. 120 мыңнан аса адам вирус жұқтырды. Көп қала жабылды, көп ел арасында рейстер тоқтатылды. Tengrinews.kz тілшісі коронавирус туралы соңғы жаңалықтарға шолу жасады.

120 мыңнан аса адам вирус жұқтырған

Соңғы мәліметтер бойынша, жаңа коронавирус COVID-19 жұқтырудың жалпы саны 121 564 адамға жеткен.

Бүгінде коронавирус 4368 адамның өмірін жалмаған. Оның 3 мыңнан астамы - қытайлық Хубэй провинциясында. Екінші орында - Италия. Бұл елде 827 адам қайтыс болған. Олардан бөлек Иранда 354, Оңтүстік Кореяда 61, Испанияда 54 адам қайтыс болған.

Бүгінде әлемде 65,8 мың адам коронавирустан құлан таза айыққан.

Вирус әлемнің 118 еліне тараған

11 наурыздағы мәлімет бойынша, коронавирус әлемнің 118 елде тараған. Жер бетіндегі адам тұратын құрлықтың бәрінде коронавирус бар. Әрине, ең көп жұқтырғаны - Қытайда. Осыған байланысты Азияның көп елі жаңа вирустан зардап шегіп жатыр.

Мысалы, Иранда 9000 адам вирус жұқтырған. Ал Оңтүстік Кореяда 7775 вирус жұқтыру дерегі тіркелген. Жапонияда қазір 1264 адамнан коронавирус анықталған. Сингапур мен Гонконгта 100-ден аса вирус жұқтыру дерегі бар.

Ал Еуропада коронавирустан қатты зардап шеккен ел - Италия. Бұл елде 12 462 адам вирус жұқтырған. Испанияда 2231, Германияда 1908, Францияда 1784 вирус жұқтыру дерегі тіркелген. Швейцарияда 613, Норвегияда 598 адамнан коронавирус анықталған.

Оңтүстік Америка елдерінен АҚШ-та 1,3 мың адам коронавирус жұқтырған. Канадада бұл көрсеткіш - 93.

Ал Солтүстік Америкада вирус көп тарай қоймады: ең көбі Бразилияда - 25, Эквадорда - 15, Чилиде - 13, Аргентинада -12.

Африка елдерінде вирус қатты тарай қоймаған. Ең көбі - Алжирде. Бұл елде 20 вирус жұқтыру дерегі тіркелген. Оңтүстік Африка Республикасында 7 адам вирус жұқтырған. Нигерия мен Конгода бір-бір адамнан коронавирус табылған.

Ал Аустралияда 112 коронавирус жұқтыру дерегі анықталды.

Қазақстанға жақын елдерден Қытайдан бөлек, Ресейде 20 адам вирус жұқтырған. Беларусьте 6, Украинада бір адамнан вирус табылды.

Вирус жұқтырған шенеуніктер

Коронавирустан ирандық шенеуніктер көп зардап шекті. Наурыздың басында Ирандағы ықпалды орган шенеунігі Мохаммад Мир-Мохаммадидің қайтыс болғаны хабарланған. Ол Иранның жоғарғы көшбасшысы жанындағы кеңесші органның қабылданған шешімдердің орындылығын анықтау жөніндегі кеңестің мүшесі болған.

Мохаммад Мир-Мохаммади. Фото: ifpnews.com

Одан бірнеше күн бұрын коронавирустан Иранның Ватикандағы бұрынғы елшісі Хади Хоссровшахи 81 жасында қайтыс болған еді. Кейін Иранның Сириядағы бұрынғы елшісі 68 жастағы Хоссейн Шейхолисламның да коронавирустан көз жұмғаны белгілі болды.

Олардан бөлек, Иран денсаулық сақтау министрінің орынбасары Ирадж Харирчи мен Иран әйелдер және отбасы істері жөніндегі вице-президенті Масуме Эптекар коронавирус жұқтырған. Өткен аптада Иранның өнеркәсіп және сауда министрі Рыза Рахмани де вирус жұқтырғаны хабарланған.

Сонымен қатар, бүгінде Еуропа Одағының екі шенеунігі вирус жұқтырғаны белгілі. Олардың бірі жақында Италияға барып қайтқан, ал екіншісі 27 мемлекеттің елшісімен бір кездесуге болған.

Надин Доррис. Фото:gov.uk.

Сондай-ақ, Францияның мәдениет министрі Франк Ристер де коронавирустың жаңа түрін жұқтырды. Ал кеше Ұлыбританияның денсаулық сақтау министрінің орынбасары Надин Доррис коронавирус жұқтырды деген диагнозбен ауруханаға жеткізілгені белгілі болды. Сонымен қатар, кеше Грузия қоршаған ортаны қорғау және ауыл шаруашылығы министрінің орынбасары Юрий Нозадзеден коронавирус анықталды.

Вирустың спортқа әсері

Спорт жанкүйерлеріне де коронавирус салдары әсер етіп жатыр. Жаздың басты додалары - Токио Олимпиадасы мен футболдан Еуропа чемпионатының уақыты шегерілуі мүмкін. Төртжылдықтың басты додасы бір немесе екі жылдан кейін өтуі де ықтимал.

Одан бөлек, футболдан Еуропаның топ-лигалары көрерменсіз өтеді. Испания чемпионатының екі туры, Германия чемпионатының төрт матчы, Франция чемпионатының 15 сәуірге дейінгі ойындарында трибуно бос болады. Ал Англия Премьер-лигасында футболшыларға қол алысып, амандасуға тыйым салынды.

Италия ұлттық Олимпиада комитеті елдегі барлық спорт жарысын 3 сәуірге дейін тоқтатты. Футболдан Италия чемпионаты маусымды осылай аяқтауы да мүмкін. Сондай-ақ, кеше "Ювентус" қорғаушысы Даниеле Ругани коронавирус жұқтырғаны хабарланды.

Коронавирусқа байланысты көршілес Ресейде де сақтық шарасы қатты қолға алынды. 10 сәуірге дейін футболдан Ресей чемпионатының Мәскеудегі матчтарына 5 мыңнан көп жанкүйер бара алмайды. Ауыр атлетикадан Мәскеуде сәуірде өтуі керек болған Еуропа чемпионаты маусымға шегерілді.

Өткен айда "Астана" велокомандасы қатысып жатқан "БАӘ туры" коронавирус салдарынан тоқтап қалған болатын.

Күннің жылуы вирусқа әсер етпеуі мүмкін

Кеше Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДҰ) жаңа коронавирусты пандемия деп жариялады.

"Біз COVID-19 пандемия ретінде сипатталуы мүмкін деген бағалауға келдік", - делінген Twitter-дегі ДДҰ бетінде.

Пандемия - бұл әлемдік ауқымдағы жаңа аурудың таралуы. Әдетте пандемия бүкіл халықтың едәуір бөлігін зақымдайтын жаппай сипат алған ауруды білдіреді.

Қазір барлық ел коронавируспен күресіп жатыр. Германия канцлері Ангела Меркель елдің 70 пайызы коронавирус жұқтыруы мүмкін деген болжам айтты. Ал бұл - 58 миллион адам.

Пандемия бойынша ғалымдардың болжамы әр түрлі. Мысалы, қытайлық эпидемиолог Чжун Наньшань коронавирустың маусым соңына дейін әлемге таралатынын мәлімдеген.

Ұлыбританиядағы Ланкестер медициналық мектебі мен Глазго университетінің, АҚШ-тағы Флорида университеттерінің бес ғалымы арнайы зерттеу жүргізген. Соның нәтижесінде ол коронавирус жұқтырған адам оны орташа есеппен тағы 3,6-4 адамға тарататынын мәлімдеген.

Германиялық Роберт Кох институтының зерттеушілері коронавирус күннің жылуымен өзі тоқтайды деген болжамға келген. Бірақ ДСҰ төтенше жағдайлар бағдарламасының атқарушы директоры Майкл Райан коронавирус динамикасының ауа райындағы әсерін нақты болжау мүмкін емес екенін айтады.

До сих пор сведений, откуда взялся новый коронавирус, как он распространяется и насколько опасен, у ученых недостаточно. Но свято место пусто не бывает. Поэтому информационные лакуны заполняются всевозможными теориями - от фантастических до весьма правдоподобных.

Коронавирус COVID-2019 - это новое биологическое оружие, разработанное в Поднебесной. Нет! Американские солдаты занесли инфекцию в Китай во время армейских спортивных игр. Да нет же! Коронавирус изучали в химической лаборатории в Ухане , откуда он и распространился по всему миру. Глупости! Коронавирус начал свое шествие по планете с уханьского рынка Хуанань, где один гурман съел суп из летучей мыши. Где правда, а где ложь, разбирались журналисты CNN.

ТЕОРИЯ №1: МОКРЫЙ РЫНОК

Ученые, стирая границы стран, объединялись, обвиняя во всех бедах именно Китай. Они разделяли теорию, что наиболее вероятным очагом распространения COVID-2019 мог быть мокрый рынок в Ухане. Там торгуют дикими животными и различными морскими гадами. Нулевой пациент мог заразиться от летучей мыши или панголина. Но это всего лишь версия, которая пока не нашла окончательного подтверждения.

Десятки ученых - вирусологов, микробиологов, инфекционистов - со всего мира отмечают, что до сих пор нет никаких доказательств, что власти Китая или США целенаправленно пустили SARS-CoV-2 в народ. Поэтому наиболее вероятным кажется теория, что COVID-2019 имеет природное происхождение и передался человеку от летучих мышей.

Эксперты расходятся во мнениях, когда речь заходит о мокром рынке в Ухане как об источнике распространения нового коронавируса. Сторонники этой версии напоминают, что условия на рынке антисанитарные. Кровь и требуха смывалась под ноги покупателям, а разделочные столы протирались одними и теми же грязными тряпками.

Однако противники этого опубликовали ответное исследование в научном издании Lancet. Там говорится, что треть первых заболевших (около 13 человек) не были на рынке в Ухане. Среди них был и нулевой пациент, у которого проявились симптомы нового коронавируса еще 1 декабря.

- Никакой эпидемиологической связи между первым пациентом и более поздними случаями заражения COVID-2019 не было найдено, - говорится в докладе.

ТЕОРИЯ №2: ЛАБОРАТОРИЯ

В начале февраля два китайских исследователя опубликовали научную работу в журнале Nature, где утверждали, что эпидемии коронавируса предшествовал несчастный случай, который произошел в одной из двух биолабораторий в Ухане. Этот научный центр располагается рядом со злополучным мокрым рынком и специализируется на изучении летучих мышей и болезней, которые они переносят. Ученые утверждали, что геном COVID-2019 на 96% идентичен геному коронавируса, который содержится в организме рукокрылых.

Профессор химической биологии Университета Рутгерса Ричард Эбрайт - один из сторонников несчастного случая в китайской лаборатории. Он склонен считать, что кто-то из сотрудников исследовательского центра мог случайно заразиться и стать разносчиком инфекции. Или вирус был искусственно доработан в стенах биолаборатории и подцеплен одним из лаборантов по неосторожности. Только подтвердить эти теории нет никакой возможности.

Большинство экспертов подвергли жесткой критике эти версии. Они назвали это исследование теорией заговора и упрекнули китайских ученых в запугивании людей. В своем опровержении специалисты утверждали, что коронавирус возник в дикой природе, как и большинство других патогенов.

- Мы давно убеждены, что COVID-2019 произошел от летучих мышей, - отмечает глава некоммерческой медицинской организации EcoHealth Alliance Питер Дасзак, многолетний исследователь и первооткрыватель новых инфекций, уже более 10 лет работающий в Китае. - Мы только не знаем, какой конкретно вид летучих мышей является переносчиком этого коронавируса. И не можем сказать, сколько еще таких вирусов может передаться человеку в будущем.

Против этой научной работы выступили также власти КНР и руководство самой биолаборатории.

- Мы должны прислушаться к профессиональным и научным заключениям. ВОЗ неоднократно говорила, что следует избегать увязки вирусов с конкретными расами, национальностями или географическими районами, - заявил заместитель министра иностранных дел Китая Ло Чжаохуэй .

И после такого давления авторам скандального исследования ничего не оставалось сделать, как отозвать свою публикацию.

Ученые сейчас пытаются проследить путь вируса от летучей мыши до человека. Не исключено, что между ними было еще одно животное - промежуточное. Фото: Shutterstock

ТЕОРИЯ №3: ПРОМЕЖУТОЧНЫЕ ЖИВОТНЫЕ

Ученые сейчас пытаются проследить путь вируса от летучей мыши до человека. Не исключено, что между ними было еще одно животное - промежуточное.

Питер Дасзак считает, что летучая мышь могла заразить кого-то из домашнего скота. И уже мясо этого животного оказалось на прилавке уханьского рынка Хуанань. Неслучайно среди первых заболевших были продавцы, торговавшие свининой, говядиной и мясом птицы.

- Для человека, который впервые оказался в Китае и отправился на мокрый рынок, это шок - увидеть клетки с дикими животными, составленные друг на друга, и где на полу куча кишок, - отмечает Дасзак. - Пока ты идешь между рядами, скользишь на фекалиях и лужах крови. Пока взрослые работают за прилавками, их дети безмятежно играют рядом с ними.

Профессор Лондонского зоологического общества Эндрю Каннингем замечает, что мокрые рынки - идеальное место для появления зоонозных инфекций, распространение которых участилось за последние 30 лет.

Однако есть эксперты, которые предлагают еще одну версию: источником вспышки коронавирусной инфекции мог стать фермер.

- В организме летучих мышей коронавирус содержится в кишечнике и фекалиях (гуано), - поясняет профессор микробиологии Колумбийского университета Винсент Раканьелло. - Если вы зайдете в пещеру с летучими мышами, то увидите, что она вся покрыта гуаном. А многие фермеры собирают гуано и используют в качестве удобрения из-за содержания азота и фосфора.

Раканьелло предполагает, что после того, как фермер или его помощник заразился, он отправился в Ухань, распространяя инфекцию уже среди людей.

К слову, вопрос распространения нового коронавируса возвращает ученых почти на 20 лет назад, когда бушевала эпидемия атипичной пневмонии. Тогда считалось, что вирус передался от летучей мыши к промежуточному животному - циветте или виверре (представитель семейства кошачьих). Именно циветты заразили человека на рынке в Китае в 2002 году.

Но исследование, проведенное в 2013 году и подкрепленное последующим экспериментом 2017 года, показало, что коронавирус SARS мог передаться напрямую от летучей мыши человеку.

Коронавирус инфекциясы

Коронавирус инфекциясы – өткір вирустық ауру, әуедегі. Нозология алғаш рет 1965 жылы сипатталған. өткір ринитпен ауыратын науқас үшін, 1975 жылы. Коронавирдің өзі оқшауланған. Қазір осы вирустың отбасы 30-дан астам түрді қамтиды, олар барлық жерде, үнемі жаңарып отырады: 2015 жылы Оңтүстік Кореяда Таяу Шығыс коронавирусі болды (MERS). Мүмкін деп есептеледі, бұл патогенді 4-15 дейін құрайды% жыл сайын SARS оқиғалары, аурудың ең көп саны қыста және көктемде тіркеледі. 2002-2003 жж. Қытай мен басқа да Азия елдеріне белгілі.г. SARS эпидемиясы, Ресми түрде қатты өткір респираторлық синдром деп аталды (SARS немесе SARS).

Коронавирус инфекциясының себептері

Себептері – РНҚ бар коронавирустардың отбасы. Отбасы құрамында жұқпалы агенттердің үш тобы бар, адамдар үшін қауіпті: адам коронавирусы 229 Е, адамның ОС-43 вирусына және адамның ішек коронавирустарына қатысты. Вирустың жаңа түрінің пайда болуының себебі (патогенді SARS) риясыз мутацияны қарастырды. Инфекция агентінің көзі — науқас адам (немесе тасымалдаушы), беру жолдары – әуедегі және әлдеқайда аз – байланыс-үй шаруашылығы, коронавируспен ластанған ойыншықтар арқылы сатылады, тұрмыстық заттар. Қауіпті факторлар — балалар, иммунитетті төмендету және халықтың үлкен концентрациясы нашар желдетілетін жерлерде ұзақ уақыт болу.

Қоздырғыш агент қоршаған ортада тұрақсыз, қалыпты мөлшерде дезинфекциялаушы заттардың әсерінен өледі, ультракүлгін және жоғары температура. SARS байланысты коронавирус денеден тыс тұрақты және қоршаған ортаға 4 күнге дейін сақталуы мүмкін. Атипальды коронавирус пневмониясымен ауыратын топтар балалар болып табылады, АҚТҚ-жұқтырғандар, ауыр созылмалы аурулары бар қарттар мен науқастар (жеңілді жеңілдетеді, қант диабеті, онкологиялық процестер), коммуналдық пәтерлердің тұрғындары, жатақханалар, казармалар, казармалар, сондай-ақ медициналық және қызмет көрсетуші персонал.

Патогенез

Коронавирус инфекциясының патогенезі жақсы түсініксіз. Жоғарғы тыныс жолдарын енгізгеннен кейін коронавирустар насо және орофаринстің эпителий жасушаларын колонизациялайды, белсенді түрде көбейтіңіз, Эпителиалдық жасушаларды бұзады. Дененің иммундық реактивтілігінің жеткіліксіз болған кезде коронавирустар альвеолярлық эпителий жасушаларына еніп кетеді, цитоплазмасында репликация патогенді болып табылады. Экзозитоз арқылы дайындалған вирондар жасушаның сыртқы мембранасында орналасқан, бұл эпителий жасушаларының синтездің пайда болуына ықпал етеді. Кейіннен өкпенің ұлпасына шамадан тыс сұйықтық пен ақуыз тиеді, беттік активті массивтерді жою және альвеолдың құлдырауы газ алмасудың күрт төмендеуі. Қалпына келтіру кезінде өкпе тінінің зардап шеккен аймақтары қосылыммен ауыстырылады. Ауру түріне байланысты иммунитет, төзімді.

Коронавирус инфекциясының белгілері

Инкубациялық кезең — 2-3 күн. Аурудың өткір басталуы, уыттану белгілері (әлсіздік, бас ауруы, себепсіз шаршау) жұмсақ. Дене температурасы өте сирек кездеседі, көбінесе 38-тен аспайды°С. Коронавирустық инфекцияның негізгі көрінісі — мұрыннан ағып кетіп, ашық судың кетуі, ринореяның шамадан тыс табиғатына ауысады. Күрделі мұрын тынысы және иіс сезімінің төмендеуі тән. Балалар мен әлсіреген тұлғалар тозады, жұлдыру, ауыз қуысы жоқ өрескел жөтел және жатыр мойны лимфа түйіндерінің кеңеюі.

Коронавирустар тек ас қорыту жүйесіне зақым келтіруі мүмкін, ашкөздік, құсу, іштің ауыруы (негізінен эпигастрий) және сұйық сулы табуреткалар. Гастроэнтерит әдеттегідей жақсы жүреді, дегидратациясыз дамымаған, бірақ нәрестелердің ас қорыту жүйесінің коронавирус инфекциясы болған жағдайда, экзикозға жедел прогрессия мүмкін. SARS белгілері суықтың болмауы, жоғары температура (39-дан астам°С), құрғақ жөтелге толқу және тыныс алудың прогрессивті қысымы; Кейбір жағдайларда ересектердің тыныс алу бұзылысы синдромы дамиды, ауыр тыныс жетіспеушілігіне алып келеді.

Асқынулар

Өз уақытында емделу және ерте емдеу кезінде коронавирустық инфекция жақсы. Ең жиі кездесетін асқыну — қайталама қабынуды қосу (көбінесе бактериялық табиғат) синуситтің дамуы, тонзиллит, отит, бронхит және пневмония. Тыныс алу жолдарының прогрессивті сәтсіздікке байланысты SARS асқынулары пайда болғанда. Олардың ең қатал ‒ өкпе эмболиясы, миокардит, перикардит, спонтанды пневмоторакс, жүрек жеткіліксіздігі және жүрек аритмиялары. Склерозмен ауыратын науқастарда ми асқазан сұйығында коронавирустарды анықтау туралы куәліктер бар.

Диагностика

Егер коронавирус инфекциясы күдікті болса, жұқпалы аурулар бойынша маманның кеңес беруі міндетті болып табылады, оториноларинголог және терапевт, пульмонолог – өкпе зақымдану белгілері пайда болғаннан кейін, гастроэнтеролог – гастроэнтериттің қатысуымен. Нозологияның диагностикасы зертханалық және аспаптық әдістермен жүзеге асырылады, соның ішінде:

Клиникалық және биохимиялық қан анализі. Жалпы алғанда, лейкопенияға қан сынағы байқалады, лимфоцитопения және тромбоцитопения, анемия, ESR жеделдету. Екінші бактериялық флораны ұстағанда лейкоцитоз пайда болады. Биохимиялық көрсеткіштер АСТ-нің белсенділігін көрсетеді, ALT, креатин фосфокиназы, жалпы протеин мен гипоальбуминемияны азайтады, сирек — гипоглобулинемия.
Жұқпалы агенттерді анықтау. Патогенді мұрын ағысынан ажырату, балшық, сумен жуыңыз, құсу, ПТР көмегімен науқастың сұйық табанынан аурудың алғашқы күнінен бастап мүмкін. Динамикада (науқасты бастапқы емдеу кезінде және 2 аптадан кейін) қан ELISA коронавирусқа қарсы антиденелердің болуы үшін жасалады. Диагнозды растау үшін антидене титрінің минималды өсуі – қосарланған. Ең ақпараттандыратын ELISA бірінші клиникалық көріністен кейін 10 немесе одан да көп күн өткенде болады. Дифференциалды диагностикалау мақсатында фекалийлер мен копрограммаларды бактериологиялық зерттеу жүргізіледі.
Радиология диагностикасы. Пневмония белгілері пайда болған кезде кеуде радиографиясы жасалады, аз пайдаланылатын мультиспиральды компьютерлік томография (ұқсас патологияларды болдырмау). Рентгендік суретті әдетте бір жақты интерстициальды зақымдануы немесе екі жақты фокалды байланысқан пневмониямен сипатталады.

Дифференциалды диагноз басқа өткір респираторлы вирустық инфекциялармен жүргізіледі, тұмау, Q безгегі, пневмокситтоз, туберкулез, легионеллез, орнитоз, микоплазмоз, бактериялық ринофарингит, бронхит және пневмония. Бұл патологияны вирустық диареядан ажыратуға болады, сальмонеллез, тағамдық токсикоинфекция, дизентерия, энтеровирусты инфекция.

Коронавирустық инфекцияны емдеу

Күрделі емес терапия амбулаториялық емдеуді қамтиды. Басқалармен байланыс шектеу ұсынылады, егер мүмкін болса, науқасты бөлек бөлмеде оқшаулаңыз, күнделікті дымқыл тазалауды және бөлменің ағылуын қамтамасыз етеді. Арнайы диета әзірленбеген; қолайлы жарық болуы керек, бірақ қоректік тағамдар, қуырылғанды жойыңыз, май, алкоголь, жиі фракциялық азықтандыруға және сұйықтықтың тұтынылуын арттыруға арналған, бөлме температурасында негізінен қайнатылған су.

Емдеу этиотропты қамтиды (ribavirin, интерферонды дәрілер) және симптоматикалық терапия (вазоконстриктерді мұрын тамшылары, артқы фарингаль қабырғасын суару үшін шприцтер мен ерітінділерді қолдану, шабуылшы, кептіргіштер; гастроэнтерит кезінде ауызша аймақтандыру және сорбенттер үшін ұсынылған шешімдер). Антибиотиктерді клиникалық көріністер мен бактериологиялық растамасыз қолдану ұсынылмайды. Коронавирустық аурудың асқынуы болған жағдайда, кең ауқымды әрекет ететін препараттарға артықшылық беріледі.

SARS анықтау немесе күдік — жұқпалы аурулар ауруханасында жатқызудың көрсеткіші. ДДҰ хаттамасына сәйкес атипичная пневмонияны емдеу реанимация бөлімшелерінде антибиотиктердің тіркесімін қолдану арқылы жүзеге асырылады (левофлоксацин, Кларитромицин, клавулан қышқылымен амоксицилин) антивирустық агентпен (ribavirin) және глюкокортикостероидтер (метилпреднизолон). SARS бар науқастар үшін, басқалармен қатар, болашағы бар есірткі құралдар, құрамында беттік-белсенді зат бар.

Болжам және алдын-алу

7-10 күн ішінде асқыну болмаған жағдайда, толық қалпына келеді. Адамдардың коронавирусқа табиғи сезімталдығы төмен, инфекция ұзақ уақыт тығыз байланыста болады (көбінесе күнделікті өмірде). Өкпе тініне қатты зақым келгенде (SARS) өлім 20-38-ке жетеді % істер. ЖЖЖ бар адамдардан, аурудың соңғы кезеңдерінде немесе 45 жастан асқан аурулармен ауруханаларға жіберілді, өлім орташа алғанда 9 есеге артады,5%. Өкпенің талшықты өзгеруі созылмалы респираторлық жетіспеушіліктің әрі тұрақты жүрек ақауларының дамуына себеп болуы мүмкін.

Коронавирус инфекциясының нақты алдын-алу құралдары (вакциналар) әзірленбеген. Ауруды болдырмау үшін салауатты өмір салты ұсынылады, температура, мүмкін жаттығу және теңгерімді тамақтану. Маңызды әдістер — бір реттік медициналық маскалардың суық мезгілінде қолданылуы, жабық бөлмелерде бұқаралық іс-шараларды өткізбеу, Қоғамдық көліктерге саяхат, күнделікті ауа ылғалдылығы және ылғалды тазалау.

Читайте также: