Тасири карина вирус ба иктисодиети давлати япония

Мусоҳиба бо раиси Кумитаи давлатии сармоягузорӣ ва идораи амволи давлатӣ Қодири Қосим дар арафаи ҷашни Истиқлолияти давлатии Ҷумҳуриии Тоҷикистон.

-Роҳбарият ва кормандони Кумитаи давлатии сармоягузорӣ ва идораи амволи давлатӣ дар давоми соли равон ба кадом муваффақиятҳои назаррас дар рушди соҳа ноил шудаанд?

—Кумитаи давлатии сармоягузорӣ ва идораи амволи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон фаъолияти худро баҳри ҷалби ҳарчӣ бештари сармоягузории мустақими хориҷӣ, ҳамоҳангсозии кумаки беруна, суръатбахшӣ ба ҷараёни хусусигардонӣ ва истифодабарии самараноки моликияти давлатӣ, инчунин дастгирии ҳамаҷонибаи соҳибкорӣ равона кардааст.

—Маҷмӯи лоиҳаҳои амалкунанда дар умум чӣ миқдор буда, кадом бахшҳои иқтисодиётро дар бар мегиранд ва аз кадом сарчашмаҳо маблағгузорӣ мешаванд?

—Маҷмӯи лоиҳаҳои давлатии сармоягузории амалкунанда дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҳолати 1 сентябри соли 2016 аз 71 лоиҳа иборат мебошад, ки маблағи умумии он 22,5 млрд. сомонӣ (2,86 млрд. доллари ИМА)-ро ташкил дода, аз он 9,9 млрд. сомонӣ (1,3 млрд. доллари ИМА) маблағҳои грантӣ мебошанд. Лоиҳаҳои амалкунанда зиёда аз 10 соҳаи гуногуни иқтисодию иҷтимоии кишварро дар бар гирифтаанд.

—Фаъолият дар самти ҷалб кардани сармоягузориҳои мустақими хориҷӣ чӣ гуна аст?

—Тибқи маълумотҳои Агентии омори назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон воридоти умумии сармоягузории хориҷӣ дар нимсолаи аввали соли равон 456,3 млн. доллари ИМА-ро ташкил додааст, ки аз он 220,9 млн. доллари ИМА сармоягузории мустақим, 235,4 млн. доллари ИМА қарзҳои аз ҷониби корхонаву ташкилотҳо ҷалбгардида мебошанд. Ҳаҷми воридоти сармоягузории мустақими хориҷӣ нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 14,5 млн. доллари ИМА ё 7% зиёд шудааст. Дар даврони Истиқлолият ба иқтисодиёти мамлакат зиёда аз 3,7 млрд. доллари ИМА сармояи мустақими хориҷӣ ворид гардидааст.

— Саҳми Шӯрои машваратии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба беҳтар намудани фазои сармоягузориро дар рушди фаъолияти соҳибкорию сармоягузорӣ ва муколамаи давлат ва бахши хусусӣ чӣ гуна арзёбӣ менамоед?

—Бо мақсади мусоидат дар татбиқи сиёсати ягонаи давлатӣ оид ба такмили фазои соҳибкорӣ ва беҳтар намудани фазои сармоягузорӣ, рушди бахши хусусӣ ва дастгирии давлатии он, ҷалби сармояи дохиливу хориҷӣ ба иқтисодиёти кишвар, Шӯрои машваратии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба беҳтар намудани фазои сармоягузорӣ бо Фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 19 декабри соли 2007 таҳти №356 таъсис дода шудааст. Раиси Шӯрои машваратӣ Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон мебошанд. Иштироки бахши хусусӣ дар фаъолияти Шӯро ба таври фаъол ба роҳ монда шуда, Шӯро майдони муколамаи озоди байни давлат ва бахши хусусӣ дар сатҳи олӣ ба ҳисоб меравад, ки дар кишварҳои минтақа камназир мебошад.

—Раванди хусусигардонии моликияти давлатӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон чӣ гуна амалӣ мегардад?

—Оид ба фаъолияти Кумита дар самти дастгирии давлатии соҳибкорӣ чанд сухан мегуфтед?

—Ҷиҳати дастгирии рушди фаъолияти соҳибкорӣ соли 2006 Кумитаи давлатии сармоягузорӣ ва идораи амволи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон таъсис ёфт, ки имруз ҳамчун мақоми ваколатдори давлатӣ дар самти ҳимоя ва дастгирии давлатии соҳибкорӣ фаъолият менамояд.

Бо мақсади соддагардонии расмиёти бақайдгирии соҳибкорӣ Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи бақайдгирии давлатии шахсони ҳуқуқӣ ва соҳибкорони инфиродӣ” қабул гардида, бақайдгирии давлатии фаъолияти соҳибкорӣ тибқи низоми “Равзанаи ягона” ба роҳ монда шуд. Дар натиҷа, шумораи сохторҳои ба раванди бақайдгирӣ ҷалбшуда аз 4 ба 1, муҳлати бақайдгирӣ аз 49 то 3-5 рӯз кам карда шуданд.

Бо мақсади рушди соҳибкориву сармоягузорӣ ва баррасии масъалаҳои соҳа то имрӯз дар зиёда аз 30 шаҳру ноҳияҳои ҷумҳурӣ шӯроҳои машваратӣ оид ба беҳтар намудани фазои сармоягузориву соҳибкорӣ дар назди раисони шаҳру ноҳияҳо таъсис дода шуда, ба 12 шӯроҳои навтаъсис бо дастгирии шарикони рушд ёрии техникӣ расонида мешавад, ки ин ба рушди иқтисодиву иҷтимоии минтақа мусоидат менамояд.

Имрӯз ҳиссаи бахши хусусӣ дар Маҷмӯи маҳсулоти дохилии кишвар зиёда аз 67%-ро ташкил дода, бахши хусусӣ зиёда аз 64,5%-и шуғли аҳолиро дар Тоҷикистон таъмин менамояд.

Бугун 25 апрель, 2020 йил, шанба

Мирзиёев Шавкат Миромонович

Путин Владимир Владимирович

Эрдўған Ражаб Тойип

Назарбоев, Нурсултон Абишевич

Бердимуҳамедов Гурбангули Маликгулиевич

Владимир Александрович Зеленский

Касалланганлар сони 2 834 388
Соғайганлар сони 808 024
Вафот этганлар 197 412

Касалланганлар сони 1 836
Соғайганлар сони 621
Вафот этганлар 8

Ўзбекистонда тотализаторга рухсат берилиши тўғрими?

Қайси алоқа операторининг интернет тезлиги паст?

Ўзбекистонда аёллар эркаклар билан баравар ишлашига қандай қарайсиз ?

Сиз қаерда яшайсиз?

Сиз қандай дам олишни ёқтирасиз?

iPhone X 64gb 920 $
iPhone X 256gb 1000 $
Samsung S9 555 $
Samsung S9+ 640 $
Samsung S9+ 256gb 740 $
Samsung Note 9 1010 $
iPhone XS 64gb 1070 $
iPhone XS 256gb 1200 $
iPhone XS MAX 64gb 1200 $
iPhone XS MAX 256gb 1300 $
iPhone XS MAX 512gb 1460 $

Chevrolet Spark 73 262 000 сум
Chevrolet Nexia 87 320 000 сум
Chevrolet Cobalt 95 768 000 сум
Chevrolet Lacetti 114 449 000 сум
Chevrolet Malibu 2 311 124 067 сум
Chevrolet Tracker 189 838 121 сум
Chevrolet Trailblazer 398 000 000 сум
Chevrolet Equinox 349 000 000 сум
Chevrolet Traverse 596 000 000 сум
Chevrolet Tahoe 795 000 000 сум

Электр плиталар билан

1 кВт/соат-295 сўм

Дунё иқтисодиёти коронавирус пандемияси туфайли 2,7 триллион АҚШ доллари миқдорида зарар кўриши мумкин. Бу Буюк Британиянинг йиллик ялпи ички маҳсулоти, дегани. Яна 2020 йилда дунёда иқтисодий ўсиш 2,3 фоизга пасайиши башорат қилинмоқда.

Bank of Amerika мутахассисларининг фикрича, Хитойдаги вазият оғирлашса, иқтисодий ўсиш жаҳонда 2,8 фоизга пасаяди. Хитой экспорти январь-февраль ойларида 17,2 фоизга (292.45 миллиард АҚШ доллари) қисқарди. Импорт эса 4 фоизга (299.5 миллиард АҚШ доллари), ташқи савдо айланмаси 11 фоизга қисқариб, 591.9 миллиард АҚШ долларини ташкил этди.

Вилоятимиз бўйича 2019 йилда ялпи ҳудудий маҳсулот 37593,9 миллиард сўмни ташкил қилиб, бу кўрсаткич ўтган йилга нисбатан 4,1 фоизга ошган. Ташқи савдо айланмаси 1744504,7 минг АҚШ долларини ташкил этди. Шундан, 77,6 фоиз импортга тўғри келади. Импортнинг ҳажми экспортга нисбатан 3,5 баробар юқорилигича қолмоқда. Ижобий ўзгариш шундаки, экспорт (24,1 фоиз) импортга (3,7 фоиз) нисбатан юқори суратда ўсиб бормоқда.

Вилоятимизнинг ташқи иқтисодий фаолиятида Хитой Россия ва Туркиядан кейин учинчи ўринда туради. Агар Хитойнинг экспортдаги улуши 10-12 фоиз бўлса, импортдаги улуши 21,75 фоиз. Содда қилиб айтганда, вилоятимиз импортининг 1/5 қисми Хитойга тўғри келмоқда.

Статистик маълумотларга кўра, Хитойдан импорт қилинадиган товарларнинг бир кунлик ўртача суммаси 783,4 минг АҚШ долларини ташкил этмоқда.

Хитойдан импорт қилинадиган товарларимиз асосан илғор технологиялар, энергетик ускуналар, кимё маҳсулотлари ва халқ истеъмол товарлари ҳамда бутловчи эҳтиёт қисмларини ташкил этади.

Бош вазирнинг ўринбосари, давлат туризм қўмитаси раиси Азиз Абдуҳакимовнинг таъкидлашича, коронавирус пандемияси оқибатида бугунги кунгача мамлакатимиз туризм индустрияси 31 миллион АҚШ доллари миқдорида зарар кўрди.

Вилоятимизнинг иқтисодий жиҳатдан етакчи ҳамкорларидан бўлган Хитой давлати билан вақтинча узилиш туризм соҳасига ҳам катта зарар етказди. Агар ўтган йили юртимизга Хитойдан келган сайёҳлар 40 минг кишини ташкил этган бўлса, мавсумийликни назарда тутиб олти ой ҳисобланса, ҳар бир туристнинг ўртача уч кун ватанимизда бўлиши кунига ўртача 850 АҚШ доллари миқдорида маблағ сарфлаши эътиборга олинса, 51 миллион АҚШ доллари миқдорида зарар кўриш эҳтимоли бор.

Вилоятимиз ташқи савдо айланмасининг таҳлили шуни кўрсатмоқдаки, 2019 йил якуни бўйича жами импорт ҳажми экспортга нисбатан қарийб 3,5 баробар ошган.

Хўш, импортни қисқартириб экспортни ошириш учун нима қилиш керак?

Бунинг учун аввало, пластмас қувур, гранула, халқ истеъмол товарлари, сунъий ип, газлама ва пряжани ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш лозим. Пластмассани қайта ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш ҳам яхши самара беради.

Иккинчидан, қишлоқ хўжалик маҳсулотларини ишлаб чиқариш логистикасини ташкил қилиш лозим. Тайёрлов корхоналарини барпо этиб, аҳолидан қишлоқ хўжалик маҳсулотларини сотиб олувчилар ўртасида рақобат муҳитини яратиш;

Учинчидан, томчилатиб суғориш, ёмғирлатиб суғориш каби инновацион суғориш тизимларини жорий этиш;

Тўртинчидан, аҳолидан автомобиль шиналари, аккумуляторни харид қилишни йўлга қўйиш. Ишлатилган автошиналарнинг реставрация ва утилизация жараёнларини йўлга қўйиш;

Бешинчидан, Хитой ва Корея усулида ишлаб чиқарилган иссиқхоналарни маҳаллийлаштириш, маҳаллий иссиқхоналарни яратиш;

Олтинчидан, иккиламчи темир ва чиқинди асосида халқ истеъмоли ва қурилиш материалларини ишлаб чиқариш лозим.

Умуман олганда, барча ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатиш соҳаларини локализация қилиш масалаларига эътиборни кучайтириш керак.

Ўтган йил вилоятимиз бўйича 297230 тонна тирик вазнда гўшт ишлаб чиқарилган. Вилоятда ишлаб чиқарилаётган қишлоқ хўжалик маҳсулотларининг асосий қисми деҳқончилик маҳсулотларини ташкил қилиб, мева-сабзавотнинг ҳиссаси республика миқёсида қарийб 18 фоизни ташкил этмоқда.

Коронавирус пандемияси муносабати билан импорт кескин камайиб экспорт ҳажмининг кўпайиши кутилмоқда. Эпидемия тарқалган мамлакатларда Ўзбекистон қишлоқ хўжалик маҳсулотларига, айниқса, мева-сабзавот ва деҳқончилик маҳсулотларига талаб кескин ошади. Экспортни ошириш учун аввало, унинг таркибида асосан озиқ-овқат товарлари (68,2 фоиз) эканлигини назарда тутган ҳолда вилоятнинг барча суғориладиган ер майдонларига такрорий экин экишни жорий этиш лозим. Бу мақсадга эришиш учун имтиёзли кредитлар, жарималар каби барча мавжуд иқтисодий дастакларни вақтинча 1 йиллик муддат билан қўллаш мумкин. Қуритилган мева ва сабзавотларни тайёрлаш ва экспорт қилиш логистикасини ишлаб чиқиш, машина ва ускуналар экспортининг ҳозирги 7,3 фоиз ҳиссасини янада ошириш керак. Бу товарларни экспорт қилишда давлат протекционизм сиёсатини фаоллаштириш, импорт қилинадиган товарларни валюталарга эмас, балки машина ва ускуналарга айирбошлашга туртки бўлади.

Азбаски паҳншавии коронавирус, Амрикоро бо Чин амалан пӯшидааст. Ҳамин тариқ, вируси марговар ба яке аз калонтарин соҳаҳо - туризм таҳдид мекунад. Ин нашрия менависад Post New York.

Вазъияти имрӯза

Коронавирус, ки бори аввал дар Вуҳан камтар аз ду моҳ қабл кашф шуда буд, аз он замон 1400 нафарро куштааст. Дар шаҳри Ню-Йорк то ба имрӯз ягон ҳолати сироятшавӣ ба қайд гирифта нашудааст, аммо ба ин нигоҳ накарда, иқтисоди маҳаллӣ мушкилоти муайяни марбут ба вирусро аз сар мегузаронад.

Азбаски қисми зиёди қувваи кории истеҳсолии Чин дар паси ақиб мондааст, саноати автомобилии амрикоӣ қисмҳои воридотиро барои мошинсозӣ дар ин ҷо гирифта наметавонад. Ғайр аз он, бисёр корхонаҳои Чин, ки iPhone истеҳсол мекунанд, дар тӯли якчанд ҳафта баста шуданд. "Ню Йорк мошин истеҳсол намекунад ва мо аллакай телефонҳои кофӣ дорем, аммо иқтисоди иёлот низ аз таъсири вирус зарар дидааст", - омадааст дар гузориш.

Таъсири вирус ба туризм

Яке аз манбаъҳои фоидаовартарини даромади беруна барои иқтисодиёти маҳаллӣ сайёҳон аз Хитой мебошанд, ки дар айни замон ба давлати Империя ташриф намеоранд. "Шаҳрвандони хориҷӣ, ки дар 14 рӯзи охир ба Чин ташриф овардаанд, наметавонанд вориди Иёлоти Муттаҳида шаванд", - гуфта мешавад дар изҳороти Кохи Сафед. Яъне, ин тақрибан ба ҳамаи Чинҳо дахл дорад. Ширкатҳои ҳавопаймо ба таври номуайян қариб ҳама парвозҳоро бекор кардаанд.

Сайёҳон аз Чин ҳамеша меҳмонони хусусии Ню Йорк буданд. Онҳо асосан дар гурӯҳҳо сафар мекарданд. Соли гузашта Ню Йорк тақрибан 67 миллион мусофирро қабул кард, ки 14 миллионашон аз хориҷ буданд.

Туризм тақрибан 400 ҳазор ҷойҳои кориро дар шаҳри Ню Йорк дастгирӣ мекунад. Дар муқоиса, саноати молиявӣ 500 ҳазор ҷойҳои корро дастгирӣ мекунад. Сайёҳӣ ҳамасола ба хазинаи шаҳр 5 миллиард доллар ворид мекунад.

Сарфи назар аз он, ки сайёҳони ҷаҳонӣ танҳо 21% -ро ташкил медиҳанд, онҳо тақрибан нисфи тақрибан 50 миллиард долларро, ки сайёҳон ҳар сол дар Big Apple сарф мекунанд, ташкил медиҳанд. Дар баробари Бритониёи Кабир, Чин шумораи зиёди меҳмононро ба Ню-Йорк мефиристад.

"Хитой пешсафи хароҷот барои ҳар як сафар дар ҳар як сафар аст", гуфт соли гузашта NYC & Co. Мувофиқи маълумоти як пажӯҳишгоҳи Туризм Иқтисод, ба ИМА ташриф оварда, чиниҳо барои як нафар 6500 доллар масраф мекунанд.

То ба ҳол, дар Ню Йорк дар маҷмӯъ оқибатҳои ҷиддӣ эҳсос намешавад, зеро моҳҳои январ ва феврал, ин ё он моҳ, бадтарин моҳҳо барои сайёҳӣ мебошанд. Мувофиқи маълумоти ширкати ҷамъоварии маълумот дар бораи меҳмонхонаҳо, сатҳи меҳмонхонаҳо ва нархи ҳуҷраҳо тақрибан ба соли гузашта баробар аст.

Дигар маводи ҷолиб дар бораи ForumDaily New York:

Объекти stdClass ([term_id] => 1 [ном] => Дигар [таксономия] => категория [slug] => no_theme)

Объекти stdClass ([term_id] => 284 [ном] => иқтисодиёт [таксономия = => post_tag [slug] => иқтисодиёт)

Объекти stdClass ([term_id] => 330 [ном] => туризм [таксономия] => post_tag [slug] => туризм)

Объекти stdClass ([term_id] => 13344 [ном] => Ню-Йорк [таксономия] => категория [slug] => nyu-jork)

Биёед бӯҳронро якҷоя пешвоз гирем ва якдигарро дастгирӣ кунем

Ҳеҷ кас дар ҷаҳон пандемияи коронавирусро интизор набуд, аммо вай ритми муқаррарии ҳаёт ва кори миллиардҳо одамонро вайрон карда, воҳима ва нобовариро нисбати фардо ба вуҷуд овард.

ForumDaily инчунин ба хотири аз даст додани баъзе рекламадиҳандагон бинобар таназзули иқтисодӣ ва карантин ба мушкилиҳои молиявӣ дучор шуд. Аммо мо шумораи мавод ва тарзи коркардаро кам намекунем, зеро мехоҳем хонандагони мо дар ин замони душвор маълумоти саривақтӣ ва муосирро дастрас кунанд. Илова бар ин, мо дастгирии Корхонаҳои хурди маҳаллӣ дар ИМА, ки аз ҳама бештар аз ҳама азият мекашанд.

Аммо ForumDaily инчунин тиҷорати хурд аст. Бо вуҷуди аз даст додани як қисми даромад, мо тамоми кӯшишро ба харҷ медиҳем, ки ба шумо иттилооти зарурӣ ва мубориза бо пандемия ва ҳалли дигар масъалаҳои муҳим дар давраи карантини таъмин карда шаванд.

Барои нигоҳ доштани ин ритми кор, мо ба кӯмаки шумо ниёз дорем. Мо аз ҳар чизе, ки шумо барои дастгирии дастаи мо омодаед, миннатдор хоҳем буд.

Биёед бӯҳронро якҷоя пеш барем!

Амнияти саҳмҳо бо истифодаи системаи хеле боэътимоди Stripe кафолат дода мешавад.